Một trong những câu hỏi khiến nhiều phụ huynh nước ngoài tại Đức băn khoăn là: “Con mình sinh ra tại Đức có tự động trở thành công dân Đức hay không?” Câu trả lời không đơn giản, bởi luật quốc tịch Đức có những quy định rõ ràng, dựa trên hai nguyên tắc cơ bản là nơi sinh (jus soli) và huyết thống (jus sanguinis).
Ngoài ra, vấn đề song tịch cũng là chủ đề được nhiều gia đình quan tâm.
Quốc tịch theo nơi sinh (Jus Soli)
Không phải mọi đứa trẻ sinh ra ở Đức đều tự động có quốc tịch Đức. Để trẻ được cấp quốc tịch theo nguyên tắc nơi sinh, ít nhất một trong hai cha mẹ phải có:
-
Thời gian cư trú hợp pháp tại Đức từ 8 năm trở lên.
-
Giấy phép định cư (Niederlassungserlaubnis) hoặc cư trú lâu dài không thời hạn (unbefristetes Aufenthaltsrecht).
Nếu các điều kiện này được thỏa mãn, đứa trẻ sẽ trở thành công dân Đức ngay khi chào đời. Cha mẹ cần đăng ký khai sinh tại Standesamt (cơ quan hộ tịch) và, nếu cần thiết, làm thủ tục bổ sung tại Ausländerbehörde (Cục Di trú).
Quốc tịch theo huyết thống (Jus Sanguinis)
Đây là nguyên tắc cơ bản trong luật quốc tịch Đức. Theo đó, trẻ được cấp quốc tịch Đức nếu:
-
Ít nhất một phụ huynh là công dân Đức tại thời điểm sinh.
-
Điều kiện này áp dụng bất kể trẻ sinh trong hay ngoài lãnh thổ Đức.
Trong trường hợp cha mẹ không kết hôn, trẻ vẫn có thể nhận quốc tịch Đức qua người cha, nếu việc công nhận huyết thống (Vaterschaftsanerkennung) hoặc phán quyết tòa án được thực hiện hợp lệ.
Song tịch cho trẻ sinh tại Đức
Một điểm tiến bộ trong luật quốc tịch Đức vài năm gần đây là cho phép nhiều trẻ giữ song tịch vĩnh viễn. Cụ thể:
-
Trẻ sinh tại Đức theo nguyên tắc jus soli thường không phải lựa chọn bỏ đi một quốc tịch khi trưởng thành.
-
Các em có thể mang quốc tịch Đức và quốc tịch của cha mẹ song song, phản ánh nguồn gốc đa văn hóa.
-
Tuy nhiên, trong các trường hợp nhập tịch sau này (không phải dạng jus soli), quy định về song tịch có thể chặt chẽ hơn và đôi khi buộc phải từ bỏ quốc tịch gốc.
Tóm lược quy định chính
-
Theo nơi sinh (jus soli): Trẻ sinh tại Đức, cha hoặc mẹ có thời gian cư trú hợp pháp tối thiểu 8 năm và giấy phép định cư lâu dài.
-
Theo huyết thống (jus sanguinis): Trẻ có ít nhất một phụ huynh mang quốc tịch Đức tại thời điểm sinh, không phụ thuộc nơi sinh.
-
Song tịch: Trẻ sinh tại Đức theo jus soli, ngoài quốc tịch Đức, có thể giữ thêm quốc tịch gốc của cha mẹ một cách hợp pháp.
Lời khuyên cho phụ huynh
Việc hiểu đúng quy định quốc tịch giúp các bậc cha mẹ nước ngoài chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và kế hoạch pháp lý cho con cái mình.
Trong trường hợp có tình huống phức tạp liên quan đến luật định cư và quốc tịch, phụ huynh nên tham khảo ý kiến từ luật sư chuyên ngành di trú hoặc trực tiếp liên hệ với cơ quan chức năng địa phương để có hướng dẫn chính xác nhất.
Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC