Netanyahu, Trump và cuộc khủng hoảng Iran: Giữa chiến thắng quân sự và lời cảnh báo về tương lai

“Chúng ta đang trên đường đến chiến thắng tuyệt đối. Không ngừng bắn. Chúng ta chưa xong đâu.” Benjamin Netanyahu tuyên bố giữa bối cảnh Trung Đông đang chìm trong biển lửa. Tiếng gầm rú của máy bay chiến đấu Israel thống trị bầu trời Tehran, tiếng nổ của pháo kích và tên lửa rung chuyển đất nước từng giờ.

Tuy nhiên, tuyên bố mạnh mẽ này không chỉ nhắm vào Hamas, Hezbollah hay Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.

Đó là thông điệp gửi tới toàn thế giới – khẳng định Israel sẽ không dừng lại cho đến khi nào chế độ thần quyền ở Tehran vẫn còn là mối đe dọa đến sự tồn tại của nhà nước Do Thái.

Và có lẽ, giờ đây thế giới đang dần hiểu được điều đó.

Hình ảnh: Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Trong khi đó, tại Hội nghị thượng đỉnh G7, sự xuất hiện của Trump – con bài tẩy đầy bất ngờ – với chiếc mũ “Make America Great Again”, được đón tiếp bởi bốn cảnh sát kỵ binh Canada, đã làm lu mờ đi những vấn đề chính thức của hội nghị.

Lơ lửng trên không khí là những lời đe dọa gây hấn của ông về việc biến Canada thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ và thôn tính Greenland.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, sau chuyến thăm Greenland vào Chủ nhật – một động thái mang tính biểu tượng – đã lên tiếng cảnh báo tại Canada rằng Greenland “không được bán” hay “không được chiếm đoạt”.

“Mọi người ở Pháp, Liên minh Châu Âu đều cho rằng Greenland không được bán, không được chiếm đoạt,” ông Macron nhấn mạnh trong một cuộc họp báo, nhận được sự tán thưởng từ người dân địa phương.

“Tình hình ở Greenland rõ ràng là một hồi chuông cảnh tỉnh đối với tất cả người châu Âu. Hãy để tôi nói với các bạn một cách rất thẳng thắn rằng các bạn không cô đơn,” ông Macron bổ sung.

1. Trump và nghịch lý của vị tổng thống “phục vụ”

Hình ảnh: Tổng thống Donald Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh G7.

Trong khi các thành viên G7 đang họp bàn trong cái lạnh giá của Canada để thống nhất quan điểm ứng phó với tình hình Trung Đông đang sôi sục, thì Donald Trump, như thường lệ, lại đi theo một hướng hoàn toàn khác.

Ông từ chối ký tuyên bố chung, viện cớ Iran đã “sẵn sàng đàm phán”. Nhưng hành động của ông không chỉ dừng lại ở đó.

Hình ảnh: Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth (trái) nói chuyện với Tổng thống Donald Trump.

Cụ thể, ông Trump đã:

• Không lên án hành động của Tehran, bất chấp việc máy bay không người lái cảm tử và tên lửa của Iran vẫn đang tàn phá các khu chung cư ở Israel.
• Bênh vực Nga giữa những quốc gia dân chủ khác.
• Gọi nhầm tên Thủ tướng Canada, và đề nghị cho Putin quay lại G8.

Đối với ông, chiến tranh dường như chỉ là một trò chơi đấu giá, và chế độ độc tài, nếu biết ăn mặc chỉnh tề, có thể là đối tác thương mại tiềm năng. Trump không thiếu tính toán chính trị.

Tuy nhiên, ông lại thiếu đi sự đạo đức, thiếu đi sự thấu cảm cần thiết của một nhà lãnh đạo toàn cầu.

Trong khi đó, máy bay không người lái của Iran vẫn liên tục vượt biên giới, và không quân Israel vẫn tuần tra trên đầu những người lãnh đạo tôn giáo.

G7 – Thành trì cuối cùng của phương Tây tỉnh táo?

Hình ảnh: Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hội nghị thượng đỉnh G7.

Giữa một thế giới đang mệt mỏi vì chiến tranh, khối G7 vẫn giữ vững lập trường kiên quyết.

Tại hội nghị, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, người đang đưa Đức tiến sâu hơn vào chính sách can thiệp, đã thẳng thắn nhắc nhở Trump:

“Tôi giải thích với anh lần thứ mười lăm: kẻ xâm lược là Nga. Anh hiểu chưa?”

Và về Iran, Merz khẳng định:
“Tehran không bao giờ được phép sở hữu vật liệu hạt nhân trong bất kỳ hoàn cảnh nào.”

G7 nhận thức rõ đây không chỉ là vấn đề giữa Israel và Iran. Đây là ranh giới cuối cùng của thế giới văn minh, một bên là luật pháp quốc tế, bên kia là tên lửa, máy bay không người lái và giáo điều tôn giáo cực đoan.

Không ai muốn chiến tranh, nhưng trong thực tế, thờ ơ chính là đồng lõa.

Một chiến dịch hai mặt trận của Israel

Nếu ai đó vẫn nghĩ Israel chỉ nhắm mục tiêu vào chương trình hạt nhân của Iran, thì họ đang đánh giá thấp ý chí của một quốc gia từng sống sót sau thảm họa Holocaust.

Cuộc tấn công chớp nhoáng của Israel đã phá hủy hơn 1/3 bệ phóng tên lửa của Iran chỉ trong 4 ngày. Không quân Israel hoạt động gần như không bị cản trở, từ biên giới Syria đến trung tâm Tehran. Với năng lực đó, họ không chỉ tấn công vào cơ sở hạ tầng quân sự mà còn nhắm thẳng vào các cơ quan quyền lực như Bộ Tư pháp, đồn cảnh sát, đài truyền hình, lực lượng dân quân Basij…

Israel không chỉ tấn công vào thể xác. Họ tấn công vào hệ thần kinh của chế độ.

Họ muốn người dân Iran chứng kiến: những biểu tượng từng gieo rắc nỗi sợ hãi – nay đang bị hủy diệt dưới bom.

Đây là một cuộc chiến tâm lý, và Israel đang làm điều mà CIA từng mơ ước trong thời Chiến tranh Lạnh: tạo ra điều kiện cho một cuộc nổi dậy từ bên trong kẻ thù.

Iran – Khát vọng tự do của một dân tộc

Trong khi các nhà lãnh đạo G7 đang thảo luận bên lề hội nghị, ở phía bên kia Trái đất, hàng triệu người dân Iran đang sống dưới sự kiểm soát của các nhà lãnh đạo tôn giáo, nhưng trong lòng họ vẫn hướng về ánh sáng của một nền văn minh từng rực rỡ như Ba Tư cổ đại.

Có một sự thật đáng sợ mà thế giới buộc phải chấp nhận:

Iran không nghèo, không ngu dốt, không thiếu văn hóa. Họ chỉ thiếu một chính quyền biết lắng nghe nhân dân.

Chế độ độc tài sụp đổ khi mất đi sự kiểm soát

Theo The Wall Street Journal, Iran đã cầu cứu thông qua các nước trung gian, đề nghị nối lại đàm phán với điều kiện Mỹ không tham gia chiến sự. Một dấu hiệu tuyệt vọng đến cay đắng, khi chiến đấu cơ Israel lượn vòng trên bầu trời Tehran như loài chim săn mồi.

Họ biết: Israel không có lý do gì để dừng lại, khi họ đang thắng thế và kẻ thù ngày càng suy yếu.

Và họ cũng biết: không ai, kể cả Nga, sẽ cứu họ.

Trong khi Bộ Ngoại giao Nga phát đi lời “kêu gọi kiềm chế”, thì máy bay của Mossad đã có mặt gần các mục tiêu chiến lược, và các sĩ quan Iran nhận được lệnh sơ tán gia đình. Một hệ thống bắt đầu hoảng loạn khi từng mắt xích thấy chính mình đang trở thành mục tiêu.

Lời nhắn gửi đến những kẻ ảo tưởng về độc tài “ôn hòa”

Donald Trump không phải là vấn đề lớn nhất. Nhưng ông là triệu chứng của một căn bệnh: lãng mạn hóa độc tài.

Những người như Trump, hay các “nhà phân tích” bênh vực Tehran hoặc Moscow, luôn tìm cách để hiểu – thậm chí đồng cảm – với nhà cầm quyền hơn là với người dân. Họ gọi độc tài là “ổn định”, gọi sự phản kháng là “can thiệp từ bên ngoài”, và luôn xin “hai tuần để hòa đàm”.

Nhưng thế giới không cần thêm những cuộc hòa đàm giả tạo. Chúng ta cần can đảm. Can đảm để nói rằng: Ba Tư xứng đáng với một tương lai khác.

• Một tương lai không bắt đầu bằng uranium làm giàu, mà bằng tri thức khai phóng.
• Một tương lai nơi phụ nữ Iran được tự do lựa chọn màu khăn choàng – hoặc chọn không cần choàng khăn.
• Một tương lai nơi thơ ca, âm nhạc, điện ảnh và khoa học được hồi sinh – không phải ở hải ngoại, mà ngay trên đất mẹ.

G7 và hy vọng cho một tương lai tốt đẹp hơn

• Chúng ta không cần một G8 có sự tham gia của Nga.
• Chúng ta cần một G7 có bản lĩnh.

Và một Iran không còn bị đàn áp bởi những kẻ sử dụng tôn giáo như một công cụ đàn áp.

Khi máy bay không người lái bay đi, khi tên lửa rơi xuống, khi những tòa nhà sụp đổ, có một điều vẫn đứng vững: ý chí sống của con người.

Và đó là điều mà không một chế độ thần quyền nào có thể tiêu diệt – chừng nào còn một người phụ nữ Iran đứng giữa phố và nói: “Tôi không sợ nữa.”

Thu Phương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---