Nghệ sĩ Thái Thị Liên qua đời

Hà Nội Nghệ sĩ piano, Nhà giáo Nhân dân Thái Thị Liên - mẹ danh cầm Đặng Thái Sơn - qua đời lúc 9h37 ngày 31/1, tại nhà riêng, thọ 105 tuổi.

Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc, người thân thiết với gia đình, cho biết nghệ sĩ Đặng Thái Sơn đang ở Hàn Quốc, sẽ về nước tối nay. "Cách đây một tháng rưỡi, tôi đến thăm bà, bà vẫn trò chuyện vui vẻ với mọi người. Những câu chuyện, người quen cũ, bà lúc nhớ lúc quên", ông Phúc nói.

Nghệ sĩ Thái Thị Liên bên học trò, năm 2020. Ảnh: VTV

Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn từng nói mẹ là người thầy quan trọng trong sự nghiệp âm nhạc của ông. Ngày nghệ sĩ còn bé, những đêm tĩnh lặng tại nơi sơ tán, giai điệu Chopin do mẹ trình diễn khơi dậy tình yêu âm nhạc trong ông. Sự nghiêm khắc và công lao dạy dỗ của mẹ là một trong những động lực đưa Đặng Thái Sơn trở thành người châu Á đầu tiên đoạt giải nhất cuộc thi piano quốc tế Frédéric Chopin lần thứ 10, năm 1980, tại Ba Lan.

Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn (thứ hai từ trái qua) và mẹ - nghệ sĩ Thái Thị Liên (tóc bạc) - bên gia đình cùng các học trò dịp Tết 2020. Ảnh: VTV.

Bà Thái Thị Liên là người thầy của nhiều thế hệ nghệ sĩ. Trong buổi giao lưu cho chương trình Quê hương đêm đoàn tụ, phát sóng dịp Tết 2020, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân từng xúc động nhớ lại lớp học piano với bà trên phố Tống Duy Tân năm ông bảy tuổi. Nhà giáo Phương Chi, theo học nghệ sĩ Thái Thị Liên năm 1956, cho biết: "Má rất nghị lực. Con học được ở má nhiều thứ, cả về âm nhạc và đời sống hàng ngày".

Nghệ sĩ sinh năm 1918 ở TP HCM, có em gái là nhà soạn nhạc Thái Thị Lang, anh trai là luật sư Thái Văn Lung. Các anh chị em trong gia đình bà đều được học đàn từ nhỏ. Bốn tuổi bà Liên học chơi piano, 16 tuổi có buổi công diễn đầu tiên tại Tòa thị chính Sài Gòn.

Năm 1946, bà sang Pháp để du học và thi đỗ vào Nhạc viện Paris. Những ngày tháng trên đất Pháp, bà đã gặp và kết hôn với ông Trần Ngọc Danh. Năm 1948, bà Thái Thị Liên theo chồng chuyển đến sống tại Praha (Tiệp Khắc cũ) và trở thành người Việt Nam đầu tiên có bằng đại học tại Nhạc viện danh tiếng Praha.

Bà Thái Thị Liên là một trong số nữ danh cầm đầu tiên của Việt Nam. Năm 1956, bà là một trong bảy thành viên sáng lập Học viên Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, phụ trách bộ môn piano và biên soạn bộ giáo trình đầu tiên. Bà là thầy của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, trong đó có hai con bà là Nhà giáo Nhân dân Trần Thu Hà - Nguyên giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Nghệ sĩ Nhân dân Đặng Thái Sơn. Nhà nước phong tặng bà danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân và Nhà giáo nhân dân.

Hà Thu

---