Uy tín toàn cầu của Hoa Kỳ sụp đổ dưới thời Donald Trump

Một loạt khảo sát uy tín toàn cầu mới đây đã gây chấn động: Hoa Kỳ đã mất đi vị trí dẫn đầu trong lòng thế giới, trong khi Trung Quốc đang dần được xem là một đối tác đáng tin cậy hơn — bất chấp chế độ độc tài của họ. Đây là một sự đảo chiều lịch sử, đi ngược hoàn toàn với cam kết của Trump khi lên nắm quyền với khẩu hiệu “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại.”

1. Sự tụt dốc của Hoa Kỳ

Theo dữ liệu từ Morning Consult, một tổ chức nghiên cứu dư luận uy tín, mức độ thiện cảm trung bình đối với Hoa Kỳ tại 41 quốc gia đã giảm mạnh từ +20 xuống còn -1.5 trong vòng một năm dưới thời Trump. Đây không phải là một hiện tượng cá biệt — mà là một xu hướng ở hầu hết các quốc gia, đặc biệt là ở các nước đồng minh lâu đời như Đức, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc và Úc.

2. Tại sao thế giới lại quay lưng với Mỹ?

Câu trả lời nằm ở sự thất thường trong cách điều hành của Trump. Từ các dòng tweet nóng nảy cho đến các quyết định áp thuế đột ngột, hủy bỏ hiệp định quốc tế, công kích các tổ chức quốc tế lâu đời như NATO, WHO, và cả các nước G7 — Hoa Kỳ dưới thời Trump trở thành một đối tác không thể đoán trước. Trong thế giới kinh tế toàn cầu hóa, sự thiếu ổn định chính trị và thương mại là điều các quốc gia khác không thể chấp nhận.

3. Bước ngoặt “Ngày Phỏng ..."

Cú trượt dài về danh tiếng bắt đầu ngay sau sự kiện mà Trump gọi là “Ngày Giải Phóng” — thời điểm ông ta công bố hàng loạt thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu không chỉ từ Trung Quốc mà còn từ châu Âu, Canada, Mexico và thậm chí cả Nhật Bản. Mục tiêu được công bố là để “bảo vệ việc làm cho người Mỹ"

Các quốc gia từng xem Mỹ là trung tâm của tự do thương mại và hợp tác kinh tế giờ đây thấy mình bị trừng phạt bởi chính đối tác mà họ từng tin tưởng nhất. Từ đó, một loạt hiệp định thương mại mới đã được ký kết — nhưng không có Mỹ trong đó. Ví dụ: Hiệp định CPTPP tiếp tục không có sự tham gia của Mỹ, trong khi Trung Quốc đang cố gắng gia nhập và giành ảnh hưởng.

4. Trung Quốc – Kẻ hưởng lợi lớn nhất từ sự thất thế của Mỹ

Thật mỉa mai, Trung Quốc — quốc gia từng bị Trump mô tả là “kẻ cướp” kinh tế — giờ đây lại được xem là một đối tác ổn định hơn. Trong khi nhiều người trên thế giới không đồng tình với các đàn áp chính trị của chính quyền Bắc Kinh, họ lại đánh giá cao sự kiên định và khả năng của Trung Quốc.

Theo khảo sát, thiện cảm đối với Trung Quốc tăng từ mức âm lên +8.8. Các quốc gia như Brazil, Nam Phi, Indonesia, và thậm chí một số nước châu Âu đang mở rộng hợp tác với Trung Quốc trong các lĩnh vực hạ tầng, công nghệ và năng lượng xanh.

Trong mắt các nước đang phát triển, Trung Quốc không yêu cầu họ phải thay đổi chế độ, không răn đe về nhân quyền, và luôn sẵn sàng cấp vốn, đầu tư — dù đi kèm các rủi ro khác. Trong khi đó, Hoa Kỳ lại trở nên khó tiếp cận, không nhất quán, và ngày càng tự cô lập về chính trị lẫn kinh tế và giáo dục.

5. Hệ quả kinh tế

Sự sụp đổ về uy tín không chỉ dừng lại ở cấp độ ngoại giao. Nó đã gây ra sự sụt giảm du lịch quốc tế vào Mỹ, đồng đô la mất giá, và đầu tư nước ngoài giảm mạnh.

Các thương hiệu “Made in USA” cũng đang bị ảnh hưởng. Nhiều công ty Mỹ báo cáo rằng khách hàng nước ngoài bắt đầu tẩy chay sản phẩm Mỹ, không phải vì chất lượng, mà vì sự phản cảm với hình ảnh chính trị và thương mại của nước Mỹ.

Việc đánh mất niềm tin vào Hoa Kỳ cũng khiến các hiệp định thương mại mới khó thành công hơn, khi các đối tác không còn tin rằng Hoa Kỳ sẽ tôn trọng cam kết dài hạn.

6. Nga – Ngoại lệ hiếm hoi

Trong khi hình ảnh của Mỹ xấu đi gần như ở khắp mọi nơi, Nga là nơi duy nhất mà người dân có cảm tình với Mỹ. Điều này trùng khớp với lập trường nhu nhược của Trump đối với Putin, kể cả trong bối cảnh Nga tiếp tục cuộc xâm lược Ukraine.

Sự thân thiện công khai của Trump với một nhà độc tài như Puti gây ra sự bất an không chỉ trong nội bộ NATO mà còn trong các quốc gia Trung Âu và Đông Âu vốn phụ thuộc vào Mỹ để bảo vệ an ninh.

7. Tác động dài hạn: Mỹ có thể mất vị trí lãnh đạo toàn cầu

Uy tín quốc tế không dễ xây dựng, và khi đã mất, việc phục hồi có thể mất hàng thập kỷ và có thể sẽ không bao giờ quay trở lại . Sự sụp đổ về hình ảnh này khiến người ta đặt câu hỏi: Liệu nước Mỹ còn là ngọn hải đăng dân chủ và kinh tế toàn cầu, hay chỉ còn là một cường quốc bất ổn với chính sách đối ngoại không thể đoán trước được?

Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục tiến hành “chiến lược xâm lược mềm” bằng kinh tế, phát triển hạ tầng, và liên minh thương mại mới, dần dần thay thế vai trò mà Mỹ từng nắm giữ suốt 70 năm qua.

Trump hứa đưa nước Mỹ lên hàng đầu — nhưng lại đẩy nước Mỹ ra rìa thế giới

Dưới thời Trump, nước Mỹ không chỉ tự cô lập, mà còn đánh mất vị thế đạo đức, vị trí chiến lược, và vai trò lãnh đạo toàn cầu — vào tay Trung Quốc.

Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---