Việt Nam cũng có hoa anh đào

Hàng trăm ngàn người dân đã đến Cung Thể thao Quần Ngựa (Hà Nội), chen lấn, xô đẩy, một số bạn trẻ chấp nhận “bị các chú công an nhắc nhở” chỉ được tận tay sờ thử vào cánh hoa anh đào. Điều đó cho thấy loài hoa kỳ diệu của xứ Phù Tang này có sức lôi cuốn mãnh liệt như thế nào đối với người dân Việt Nam.

 

Thế nhưng ít ai biết rằng, Việt Nam ta cũng có (trồng được) hoa anh đào; thậm chí hoa từng nở rộ trong hàng tuần lễ ngay tại Hà Nội. Nếu thời tiết thuận lợi, sang Xuân tới biết đâu chúng ta có thể tổ chức lễ ngắm hoa anh đào “made in Việt Nam”.

Những cây anh đào đến Hà Nội

Cây hoa anh đào đầu tiên bén rễ ở Việt Nam là cây nào? Được trồng ở đâu? Nở hoa từ khi nào? Câu hỏi mang tính “kỷ lục guinness Việt Nam” ấy rất khó trả lời.

Tháng 1/1996, Công ty Công viên cây xanh (nay là Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Công viên cây xanh (CVCX) được UBND TP.HN tiếp nhận trồng và quản lý duy trì một số lượng khá lớn cây anh đào do Tập đoàn Mitsu tặng nhân chuyến thăm Nhật Bản của đồng chí Đỗ Mười. Công ty đã tiếp nhận cây trong 2 đợt vào tháng 2/1996 và tháng 1/1997 tổng số lên tới 1.035 cây.

Đó có thể xem là cuộc “đổ bộ” lớn nhất, theo con đường “chính ngạch” của cây anh đào vào Việt Nam. Có thể kể đến 8 địa điểm mà hơn ngàn cây này bén rễ. Đó là trụ sở Sở Kinh tế Đối ngoại (8 cây), Công ty Mitsui (36 cây), ĐSQ Nhật Bản (6 cây). Còn lại 988 cây được phân ra trồng ở Bán đảo Phong Lan trong Công viên Thống Nhất, vườn hoa Hoàn Kiếm, vườn hoa Chí Linh, Công viên Bách Thảo, làng hoa Thụy Khê (14 Thụy Khuê) và trồng ngay tại văn phòng của Công ty CVCX ở số 2A Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội).

Tất nhiên, đó chưa phải là tất cả những cây anh đào đến Hà Nội. Công ty Honda cũng đã từng mang 300 cây từ Nhật Bản trồng ở Việt Nam. Ở Sapa và VQG Ba Vì cũng có trồng. Cách đây sáu bảy năm, khoảng hơn 20 cây đã được trồng khá “bí mật” ở dải phân cách đường Liễu Giai (TT&VH đã từng phản ánh) với hy vọng biến con đường “đẹp nhất Việt Nam” này thành một phố hoa anh đào. (Dù đem ra đường phố, nhưng vẫn phải “bí mật” vì sợ khi cây còn nhỏ, kẻ xấu... “đánh cả cành lẫn cây” mang về!) Đó là chưa kể đến đợt trồng cây anh đào do BTC cuộc thi “Người đẹp hoa anh đào” đưa từ Nhật sang bằng máy bay và được trồng tại Đà Lạt.

Những bông hoa đầu tiên

Rõ ràng, trong hơn một thập niên qua đã có rất nhiều nỗ lực và kế hoạch bài bản để cây anh đào được khoe sắc ở Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung. Nhưng vẻ đẹp anh đào tại Hà Nội quả thực mong manh. Chỉ sau một thời gian ngắn (đến tháng 2/1997, nghĩa là sau hơn tháng), hơn một nửa số cây anh đào trong đợt trao tặng nói trên (559 cây) đã bị chết ngay sau khi đưa ra trồng, dù được chăm sóc rất cẩn thận. Lý do là bởi một số cây quá bé và yếu không chịu được sự thay đổi đột ngột của môi trường sống.

Ước mơ về một phố anh đào ở Liễu Giai cũng sớm tiêu tan và cho đến nay, hầu như không còn thấy cây nào hiện diện ở đây nữa, không rõ là đã được đánh chuyển đi hay đã chết?

Trong suốt thập niên qua, dù bị rơi rụng đi nhiều, nhưng một số cây anh đào vẫn gắng trụ lại với mảnh đất Hà Nội và một số ít cây đã nở hoa. Như TT&VH đã từng đưa tin, một số cây được trồng tại văn phòng Công ty CVCX đã nở những bông hoa hiếm hoi, có thể xem là đầu tiên được ghi nhận lại (?) vào khoảng tháng 2/2002. Những bông hoa phớt hồng rồi chuyển sang màu trắng, quý đến nỗi, cán bộ của công ty lúc bây giờ đã mang máy ảnh ra chụp.

Bà Tuyết Thanh, nguyên Trưởng phòng Kế hoạch, Công ty CVCX, là người theo dõi rất sát sao công việc này, và cũng là người chụp ảnh xác nhận lại với chúng tôi rằng đó là những bông hoa anh đào đầu tiên nở ở Hà Nội trong đợt trồng cả ngàn cây nói trên, và trước đó bà chưa hề thấy có cây anh đào nào nở hoa.

Những cây còn lại sau hơn 10 năm

Hà Nội có 4 mùa rõ rệt, mùa Hè nắng nóng và mưa nhiều, cây anh đào ưa nắng, nhưng lại không chịu được ngập úng do đó thường bị chết nhiều vào mùa Hè do các công viên thường bị ngập úng sau mỗi trận mưa. Mùa Đông, nhiệt độ của Hà Nội cao nhất thường là từ 17-20 độ C và thường không kéo dài cả mùa mà nhiệt độ thấp theo từng đợt gió, sau đó lại tăng cao lên từ 20-28 độ C, trong khi mùa Đông ở Nhật Bản, nhiệt độ thường dưới 0 độ C trong suốt cả mấy tháng.

Với sự thay đổi về thổ nhưỡng khí hậu, thời tiết và môi trường sống của Hà Nội, đến đầu năm 2007, số cây anh đào còn sống và phát triển (thuộc sự quản lý của Công ty CVCX) chỉ còn 27 cây.

Như vậy là gần 40 cây mới “đậu” lại được 1. Trong đó có 7 cây từ 2004 trở đi đã nở hoa liên tục trong suốt mấy năm liền, thời gian nở hoa từ trước Tết Âm lịch và kéo dài trong nửa tháng. Những cây nở hoa và đã thích nghi với điều kiện thời tiết ở Hà Nội, có chiều cao khoảng trên 3m.

Dầu vậy, tính đến trước năm 2008, số lượng hoa vẫn hết sức ít ỏi, đến nỗi cơ hội chiêm ngưỡng nó vẫn hết sức hiếm hoi, kể cả với những người chăm sóc chúng. Làm sao để có một mùa anh đào nở rộ tại Hà Nội? Mời các bạn xem tiếp các kỳ sau.

Theo TT&VH.

 

---