Nga tuyên bố sát cánh cùng Trung Quốc và phản ứng của Nhật Bản trong bối cảnh quốc tế mới

Việc một quốc gia xâm lược như Nga đang phải vật lộn với các chiến hào kiểu Thế chiến I ở Ukraine lại đứng ra giảng giải về đạo đức chiến lược cho Nhật Bản được xem là một nghịch lý, nếu không muốn nói là sự lố bịch.

Sự mâu thuẫn trong những tuyên bố chiến lược của Nga

Trong một diễn biến mới nhất, chính phủ Nga đã công khai tuyên bố sẽ sát cánh cùng Trung Quốc nếu xảy ra xung đột tại eo biển Đài Loan. Đồng thời, Moscow cũng liên tục đưa ra những chỉ trích nhắm vào Tokyo, cáo buộc Nhật Bản đang đẩy nhanh quá trình quân sự hóa.

Những thông điệp này được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa các cường quốc tại khu vực Đông Á đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, giới quan sát quốc tế cho rằng những tuyên bố này chứa đựng nhiều điểm mâu thuẫn với thực tế hiện tại. Nga vẫn đang sa lầy trong cuộc chiến tại Ukraine suốt bốn năm qua mà chưa đạt được những mục tiêu chiến lược cốt lõi. Việc phải huy động các dòng xe tăng cũ từ thời Brezhnev để đắp vá các lỗ hổng trên mặt trận cho thấy sự bào mòn đáng kể về năng lực quân sự.

Việc một quốc gia đang phải vật lộn với các chiến hào kiểu Thế chiến I lại đứng ra giảng giải về đạo đức chiến lược cho Nhật Bản được xem là một nghịch lý.

Nhiều chuyên gia ví von tình cảnh này giống như một người đang đối mặt với nợ nần lại tìm cách đưa ra lời khuyên về quản trị tài chính cho người khác. Sự uy tín của các cam kết bảo lãnh từ phía Nga hiện đang bị đặt dưới sự nghi ngờ rất lớn từ cộng đồng quốc tế.

Nhật Bản và bước ngoặt về tư duy phòng thủ

Sự tỉnh ngộ của Nhật Bản không phải là một hành động gây hấn ngẫu nhiên mà là kết quả của việc quan sát thực tế địa chính trị. Tokyo đã chứng kiến cách Ukraine bị tấn công dù từng nhận được nhiều lời hứa và giấy tờ đảm bảo an ninh quốc tế.

Bài học đó cho thấy rằng những văn bản ngoại giao có thể trở nên vô giá trị chỉ trong một đêm nếu không có sức mạnh thực tế để bảo vệ.

Nhật Bản hiện đang thực hiện các bước đi nhằm tăng cường khả năng tự vệ chính đáng trước các mối đe dọa tiềm tàng.

Các hoạt động này bao gồm việc nâng cấp hệ thống phòng thủ tên lửa và tăng cường tuần tra tại các vùng biển chiến lược. Tokyo khẳng định họ không có ý định xâm lược bất kỳ ai hay thực hiện các chiến dịch quân sự nhắm vào các quốc gia láng giềng.

Những nguyên nhân chính thúc đẩy Nhật Bản phải thay đổi tư thế quốc phòng bao gồm:

• Sự hiện diện ngày càng dày đặc của các tàu quân sự lạ gần lãnh hải và các đảo tranh chấp.
• Các vụ thử tên lửa thường xuyên bay ngang qua không phận hoặc rơi sát vùng đặc quyền kinh tế.
• Nhu cầu cấp thiết phải hiện đại hóa khí tài để thích ứng với các công nghệ chiến tranh tương lai.
• Sự sụt giảm niềm tin vào hiệu lực của các hiệp ước bảo hộ an ninh đa phương.

Giá trị của lời hứa và hiện thực từ cuộc chiến Ukraine

Lịch sử gần đây cho thấy Nga từng là một trong những bên ký kết bảo đảm an ninh cho Ukraine để đổi lấy việc giải giáp vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh rằng các cam kết đó đã không được thực hiện như đúng tinh thần ban đầu.

Việc Moscow hiện nay muốn trở thành "người bảo lãnh" cho Trung Quốc trong vấn đề Đài Loan đặt ra một dấu hỏi lớn về độ tin cậy.

Mối liên kết giữa Nga và Trung Quốc hiện nay được đánh giá là dựa trên sự cần thiết hơn là sự đồng thuận về sức mạnh. Càng gặp khó khăn tại chiến trường Ukraine, Moscow càng phải bám sát Bắc Kinh để tìm kiếm các nguồn lực kinh tế và công nghệ. Sự phụ thuộc này khiến Nga buộc phải có những phát ngôn cứng rắn để làm hài lòng đối tác chiến lược duy nhất của mình.

Ngược lại, Bắc Kinh cũng hiểu rõ vị thế hiện tại của Nga là một đối tác đang ở trong tình thế suy yếu.

Dù có thể đóng vai trò như một lá chắn ngoại giao quan trọng tại Hội đồng Bảo an, nhưng khả năng hỗ trợ quân sự thực tế của Nga là rất hạn chế. Sự hợp tác này mang tính thực dụng cao, nơi mỗi bên đều có những tính toán riêng cho lợi ích quốc gia của mình.

Tương lai của cục diện địa chính trị tại Đông Á

Thế giới đang bước vào một giai đoạn mà sức mạnh thực tế được coi trọng hơn những lời hoa mỹ trên bàn đàm phán.

Ukraine chính là một bằng chứng sống về việc hòa bình chỉ có thể được bảo tồn bằng tiềm lực công nghiệp quốc phòng và ý chí chiến đấu. Nhật Bản đã lựa chọn con đường chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh việc bị biến thành một chiến trường tiếp theo trong tương lai.

Việc tăng tốc tái vũ trang của Nhật Bản là một phản ứng tự nhiên để bảo vệ chủ quyền và sự ổn định của khu vực.

Những bên phản đối quá trình này thường có những mục tiêu riêng hoặc mong muốn duy trì một Nhật Bản yếu thế để dễ dàng gây áp lực. Trong một môi trường quốc tế đầy biến động, sự tỉnh táo và chuẩn bị sẵn sàng là chìa khóa để tồn tại.

Cuối cùng, trật tự thế giới mới sẽ không dành chỗ cho những quốc gia quá ngây thơ vào thiện chí của các cường quốc. Kẻ không chuẩn bị cho những kịch bản xấu nhất sẽ phải trả giá bằng những bài học đắt giá và thậm chí là bằng xương máu.

Nhật Bản đã chọn cách đối mặt với sự thật và hành động đúng lúc để bảo vệ tương lai của chính mình.

Thành Lộc - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---