Điều kiện “tự sát” cực kỳ bất thường cho cao tốc Bắc-Nam

Vay 80% giá trị dự án nhiều tỷ USD mà không thế chấp, với lãi suất 0%, trong thời hạn 30 năm là một ân huệ vô tiền khoáng hậu, chưa có ở Việt Nam và chưa có trên thế giới.

1. ĐIỀU KIỆN “TỰ SÁT”

Không có quốc gia, tập đoàn kinh tế hay ngân hàng hợp pháp nào trên thế giới chấp nhận rủi ro đến 100% để cho tư nhân vay:

• 80% giá trị dự án,

• Dự án trên 1 tỷ USD,

• Lãi suất 0%,

• Thời hạn 30 năm,

• Không có tài sản thế chấp.

Đây là ĐIỀU KIỆN CỰC KỲ BẤT THƯỜNG, khó ai có thể tưởng tượng ra. Cá nhân hay ngân hàng nào mà cho vay như thế là “TỰ SÁT”.

2. ĐÓN Ý LÃNH ĐẠO

Việt Nam đang muốn vươn mình. Và đang dự định thể hiện bằng tăng trưởng GDP ở mức 2 con số (10% trở lên). Với thực trạng của Việt Nam, để tăng trưởng GDP từ 10% trở lên, không có phép thần nào ngoài đầu tư bất động sản và hạ tầng cơ sở.

Một số tập đoàn đón khát vọng tăng trưởng để vươn mình bằng các dự án lớn về phát triển hạ tầng cơ sở và bất động sản. Họ đưa ra “tốc độ thần kỳ” với tổng mức đầu tư lớn - rất hấp dẫn cho khát vọng “vươn mình”.

Tiến xa hơn, là viễn tưởng phát triển các dự án công nghệ ở “tầm quốc tế” bằng cách lập ra các công ty có tên tương ứng.

Chưa bao giờ các dự án lớn nhiều tỷ USD lại có tiến độ gấp rút như hiện nay. Với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”, có dự án chưa hoàn thiện đầy đủ thủ tục nhưng đã khởi công.

3. AI SẼ THỰC HIỆN?

Các dự án công nghệ với tổng đầu tư nhiều tỷ USD như đường sắt cao tốc thì Việt Nam không sở hữu gì, ngoài phải bỏ tiền ra đầu tư (tự bỏ vốn hay vay vốn rồi trả nợ).

Thiết bị công nghệ và các nhà thầu đều của nước ngoài. Sẵn nhiều tiền thì thi công nhanh. Tiền của người khác thì càng nhanh hoàn thành tiến độ.

Về đường sắt cao tốc, sẵn tiền thì các công ty của Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp, Đức đều có khả năng hoàn thành “thần tốc”. Nhưng về giá thành thì khó tuột khỏi tay Trung Quốc.

4. CÁC LÃNH ĐẠO ƯU TÚ ĐÂU RỒI?

Trong chiến tranh, các tướng lĩnh giỏi đều phải ra trận, là tư lệnh của sư đoàn, quân đoàn - đảm trách những chiến trường khó khăn nhất. Đó là nơi đòi hỏi không chỉ tài năng, sức lực, mà còn cả tính mạng.

Các lãnh đạo ưu tú của Đảng và Nhà nước ở đâu?

Trong số các tinh hoa đang được lựa chọn vào hàng ngũ Trung ương Uỷ viên của Đại Hội 14, chắc phải có người đủ tài trí và can đảm để “đứng mũi chịu sào” các dự án lớn. Tránh để tư nhân dùng vốn của Nhà nước là vốn của riêng mình - biến dự án Nhà nước bỏ vốn đầu tư thành dự án sở hữu tư nhân.

Rất cần tư nhân tham gia đầu tư. Nhưng thực sự phải là vốn của tư nhân.

Hãy nhớ lại trường hợp cố TT Võ Văn Kiệt đã “đứng mũi chịu sào” cho dự án đường dây 500 kV Bắc – Nam dài 1487 km, hoàn thành chỉ trong 2 năm (5/4/1992-27/5/1994).

5. KHÔNG TĂNG TRƯỞNG BẰNG MỌI GIÁ

Chúng ta cần vươn mình.

Chúng ta cần phát triển.

Nhưng không phải tăng trưởng kinh tế bằng mọi giá.

Sở hữu toàn dân là của nhân dân.

Nhà nước đại diện sở hữu toàn dân.

Không thể dễ dàng đưa tài sản của nhân dân cho vay với điều kiện mà chưa có thực tiễn trên thế giới.

Chúng ta phải đi theo con đường chung của nhân loại.

TS Nguyễn Ngoc Chu

---