Làm việc tại Đức nhưng không đủ điều kiện nhận lương hưu? Bạn có thể có quyền yêu cầu hoàn lại một phần tiền đóng góp bảo hiểm hưu trí đã nộp.
Hệ thống an sinh xã hội của Đức được biết đến với tính toàn diện, trong đó bảo hiểm hưu trí bắt buộc (gesetzliche Rentenversicherung) là một trụ cột quan trọng. Hàng tháng, cả người lao động và chủ sử dụng lao động đều trích một phần thu nhập để đóng góp vào quỹ này. Tuy nhiên, không phải ai cũng đáp ứng đủ điều kiện để được hưởng lương hưu khi về già. Trong những trường hợp như vậy, chính sách hoàn trả tiền đóng góp bảo hiểm hưu trí (Beitrags-Erstattung) mở ra một giải pháp tài chính quan trọng.
Hoàn trả tiền đóng góp bảo hiểm hưu trí là gì?
Hoàn trả tiền đóng góp bảo hiểm hưu trí là quy trình cho phép một số cá nhân nhất định nhận lại phần tiền mà họ đã đóng vào quỹ hưu trí của Đức. Chính sách này được thiết kế cho những người không đủ điều kiện nhận lương hưu, chẳng hạn như không tích lũy đủ số năm đóng góp tối thiểu. Việc này giúp họ thu hồi lại một phần khoản đầu tư an sinh xã hội của mình.
Cần lưu ý rằng việc yêu cầu hoàn tiền đồng nghĩa với việc bạn sẽ từ bỏ mọi quyền lợi hưu trí trong tương lai dựa trên các khoản đóng góp đó. Đây là một quyết định quan trọng cần được cân nhắc kỹ lưỡng, vì nó sẽ xóa bỏ toàn bộ thời gian bảo hiểm đã tích lũy của bạn. Vì vậy, trước khi nộp đơn, bạn nên tìm hiểu kỹ các quy định và tác động lâu dài.
Ai có đủ điều kiện yêu cầu hoàn trả?
Không phải ai cũng có thể yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm. Cơ quan bảo hiểm hưu trí Đức (Deutsche Rentenversicherung) quy định rõ ràng các nhóm đối tượng đủ điều kiện, bao gồm:
- Người không thuộc diện bắt buộc tham gia bảo hiểm: Đây thường là những người nước ngoài đã làm việc tại Đức nhưng sau khi rời đi, họ không còn quyền hoặc không chọn tiếp tục đóng bảo hiểm tự nguyện. Họ có thể yêu cầu hoàn tiền sau một thời gian chờ nhất định.
- Người đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 5 năm đóng bảo hiểm: Điều kiện tối thiểu để nhận lương hưu tại Đức là phải có ít nhất 5 năm (tương đương 60 tháng) đóng góp. Nếu bạn đã đạt đến tuổi nghỉ hưu theo quy định mà chưa đủ thời gian này, bạn sẽ không được hưởng lương hưu và có thể yêu cầu hoàn trả các khoản đã đóng.
- Người thân của người đã qua đời: Trong trường hợp người lao động qua đời trước khi đủ điều kiện nhận lương hưu (chưa đủ 5 năm đóng góp), người thân của họ có thể nộp đơn xin hoàn tiền. Thứ tự ưu tiên để nhận khoản tiền này là vợ/chồng còn sống, sau đó đến con cái.
- Nhóm nghề nghiệp được miễn trừ: Một số ngành nghề đặc thù tại Đức như công chức hoặc thành viên của các quỹ hưu trí nghề nghiệp (ví dụ: bác sĩ, luật sư) không bắt buộc tham gia bảo hiểm hưu trí chung. Nếu họ từng có thời gian làm việc và đóng góp vào quỹ này, họ có quyền yêu cầu hoàn lại số tiền đó.
Số tiền được hoàn trả là bao nhiêu?
Một điểm quan trọng cần nắm rõ là bạn sẽ không nhận lại toàn bộ số tiền đã được chuyển vào quỹ hưu trí dưới tên của bạn. Bạn chỉ được hoàn lại phần tiền do chính bạn đóng góp, tức là phần được khấu trừ trực tiếp từ lương của bạn. Phần do chủ sử dụng lao động đóng góp sẽ không được hoàn lại.
Ví dụ, nếu tổng mức đóng góp hằng tháng là 18.6% trên lương, bạn và chủ lao động mỗi bên sẽ đóng 9.3%. Khi yêu cầu hoàn trả, bạn sẽ chỉ nhận lại được phần 9.3% của mình. Ngoài ra, các khoản tiền do chính phủ hoặc cơ quan lao động (Arbeitsagentur) đóng thay cho bạn trong thời gian thất nghiệp hoặc đào tạo cũng không nằm trong diện được hoàn trả.
Quy trình nộp đơn xin hoàn trả
Thủ tục yêu cầu hoàn tiền tương đối đơn giản nhưng đòi hỏi sự chính xác về giấy tờ. Bạn cần điền đầy đủ thông tin vào mẫu đơn chính thức của cơ quan bảo hiểm hưu trí Đức. Mẫu đơn này có thể được tải về từ trang web của Deutsche Rentenversicherung hoặc nhận trực tiếp tại các văn phòng của họ.
Sau khi điền và ký tên, bạn cần gửi đơn cùng các giấy tờ cần thiết đến cơ quan bảo hiểm. Điều quan trọng cần lưu ý là bạn chỉ có thể nộp đơn xin hoàn trả toàn bộ khoản đóng góp. Bạn không thể yêu cầu hoàn lại tiền cho một khoảng thời gian cụ thể hay chỉ một phần số tiền đã đóng.
Lưu ý quan trọng trước khi quyết định
Quyết định nhận lại tiền đóng góp bảo hiểm hưu trí là không thể thay đổi. Một khi đã nhận tiền, toàn bộ thời gian đóng góp của bạn sẽ bị xóa bỏ và bạn không thể khôi phục lại quyền lợi hưu trí từ khoảng thời gian đó, ngay cả khi sau này bạn quay lại Đức làm việc. Đối với người nước ngoài, nếu bạn có khả năng quay lại Đức hoặc làm việc tại một quốc gia khác trong Liên minh châu Âu, việc giữ lại các khoản đóng góp có thể có lợi hơn về lâu dài.
Lê Hải Yến ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC