Đức hướng tới quân đội mạnh nhất châu Âu và một châu Âu thống nhất dưới thời Thủ tướng Merz

Đức, một trong những quốc gia dẫn dắt châu Âu, đang trải qua giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ trong chính sách quốc phòng và đối ngoại dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Friedrich Merz.

Bối cảnh an ninh khu vực và toàn cầu đầy biến động, với cuộc xung đột kéo dài ở Ukraine và sự thay đổi trong quan hệ Mỹ-Trung, đặt ra những thách thức to lớn nhưng cũng tạo ra cơ hội cho Berlin định hình lại vai trò của mình trên trường quốc tế.

Hình ảnh minh họa về tham vọng của Đức trong việc xây dựng một châu Âu mạnh mẽ hơn.

Tháng 2 năm nay, ông Friedrich Merz nhậm chức Thủ tướng Đức trong bối cảnh chính trường Berlin nhiều biến động và thế giới đối mặt với những bất ổn khó lường. Cuộc chiến ở Ukraine, đã kéo dài gần bốn năm, đẩy giá hàng hóa và năng lượng lên cao kỷ lục. Sự phụ thuộc năng lượng của Đức vào Nga (lên đến 60%) càng khiến tình hình trở nên phức tạp. Thêm vào đó, sự trở lại của ông Donald Trump tại Nhà Trắng và nguy cơ leo thang thương chiến Mỹ-Trung đã tạo nên áp lực lên quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Yêu cầu của Tổng thống Mỹ về việc các đồng minh chi 3-5% GDP cho quốc phòng đã gây chia rẽ sâu sắc trong EU.

Trong bối cảnh đó, chính sách cứng rắn của Thủ tướng Merz đã định hướng rõ ràng cho chính sách đối ngoại và quốc phòng của Đức trong tương lai.

Bài viết của tác giả Bui Gia Ky đăng trên trang Modern Diplomacy ngày 23/7. (Nguồn: Ảnh chụp màn hình)

Mục tiêu: Quân đội mạnh nhất châu Âu

Tháng 5 vừa qua, tại Quốc hội Liên bang, Thủ tướng Merz tuyên bố mục tiêu xây dựng “quân đội mạnh nhất châu Âu”. Đây là một tuyên bố mạnh mẽ, thể hiện quyết tâm của Đức trong việc vượt qua khủng hoảng nội bộ và đối mặt với các thách thức an ninh khu vực, đặc biệt là xung đột Ukraine. Ông Merz nhấn mạnh: “Với tư cách là quốc gia đông dân nhất và nền kinh tế mạnh nhất châu Âu, mục tiêu này hoàn toàn hợp lý. Bạn bè và đối tác của chúng ta không chỉ kỳ vọng mà còn yêu cầu chúng ta đạt được điều này.”

Đức “trở lại” vũ đài chính trị quốc tế

Để hiện thực hóa tham vọng này, ông Merz cam kết chi 1.000 tỷ Euro cho quốc phòng và cơ sở hạ tầng. Chính phủ Đức lên kế hoạch mua 2.500 xe chiến đấu bộ binh GTK Boxer và 1.000 xe tăng Leopard 2, với tổng trị giá 25 tỷ Euro. Đây là một động thái nhằm giảm thiểu sức ép từ Nga, trong bối cảnh năng lực chiến đấu của Ukraine có dấu hiệu suy giảm và sự giảm viện trợ từ Tổng thống Trump.

Hiện nay, quân đội Đức có 185.000 binh sĩ tại ngũ và hơn 34.000 quân dự bị – con số này vẫn chưa đủ để xây dựng một lực lượng quân sự mạnh nhất châu Âu. Tháng 4 năm nay, Đức đã triển khai 5.000 binh sĩ tới Lithuania, lần đầu tiên kể từ Thế chiến II, nước này triển khai quân thường trực ra nước ngoài. Chuẩn tướng Christoph Huber, Tư lệnh lữ đoàn thiết giáp số 45, khẳng định việc này không chỉ củng cố năng lực chiến đấu mà còn thể hiện trách nhiệm của Đức đối với “liên minh, đối với Lithuania và an ninh châu Âu”.

Để hiện thực hóa tham vọng “quân đội mạnh nhất châu Âu”, Thủ tướng Merz cam kết chi tới 1.000 tỷ Euro cho quốc phòng và hạ tầng. (Nguồn: AP)

Khôi phục sự thống nhất của EU

EU hiện đang đối mặt với sự bất đồng giữa các nước thành viên. Nhiều quốc gia Đông Âu phản đối việc hỗ trợ tài chính và quân sự cho Ukraine, trong khi các nước như Anh, Pháp, Đức và Ý vẫn duy trì viện trợ cho Kiev. Để hướng tới một liên minh thống nhất, mối quan hệ Pháp-Đức sẽ đóng vai trò then chốt, gắn kết các quốc gia châu Âu trên một lộ trình hợp tác chặt chẽ hơn.

Ngay sau khi nhậm chức, Thủ tướng Merz đã tuyên bố ưu tiên hàng đầu là “xây dựng sự đoàn kết và tăng cường vai trò, vị thế và sức mạnh của các quốc gia châu Âu nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào Mỹ”. Tuyên bố này không chỉ nhắm đến Mỹ mà còn cả Nga. Một châu Âu đoàn kết sẽ tạo sức ép lớn lên chính quyền Tổng thống Putin để giảm căng thẳng với Ukraine.

Chuyến thăm chính thức tới Pháp vào ngày 7/5, chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Merz kể từ khi nhậm chức, đã đánh dấu sự hợp tác chặt chẽ giữa hai nước trong việc tăng cường năng lực an ninh và quốc phòng của châu Âu. Quan hệ Pháp-Đức đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy lợi ích chung và đảm bảo an ninh cho cả hai quốc gia cũng như toàn châu lục.

Tại Hội nghị thượng đỉnh NATO tháng 7, Thủ tướng Merz tái khẳng định sự ủng hộ đối với dự án Hệ thống máy bay chiến đấu tương lai (FCAS), một sáng kiến hợp tác giữa Paris và Berlin nhằm giảm sự phụ thuộc vào vũ khí của Mỹ. Tuy nhiên, dự án này đang đối mặt với nguy cơ đổ vỡ do những bất đồng giữa Tập đoàn Dassault (Pháp) và các đối tác Đức.

Tóm lại, trong bối cảnh an ninh quốc tế đầy biến động, chính sách quốc phòng của Thủ tướng Merz tập trung vào việc củng cố quân đội Đức với tham vọng xây dựng lực lượng mạnh nhất châu Âu. Song song đó, chính sách đối ngoại của ông hướng tới việc khôi phục sự thống nhất của châu Âu, giải quyết bất đồng nội bộ xung quanh vấn đề Ukraine, với quan hệ Pháp-Đức là trụ cột chính trong việc đảm bảo lợi ích chung cho toàn khu vực.

Nguyễn Thanh Bình - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---