Số cuộc thanh tra thuế doanh nghiệp tại Đức giảm mạnh 60%, gây lo ngại về thất thu ngân sách

Báo cáo mới đây từ 16 bang liên bang Đức hé lộ một thực trạng đáng báo động: số lượng cuộc thanh tra thuế tại các doanh nghiệp đã giảm mạnh gần 60% so với trước đây. Hiện nay, mỗi năm chỉ còn khoảng 140.000 cuộc kiểm tra, một con số báo động nếu so sánh với các năm trước đó.

Sự sụt giảm này đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về hiệu quả quản lý thu ngân sách quốc gia và sự công bằng trong hệ thống thuế.

Đây là hình ảnh minh họa về sự sụt giảm số lượng cuộc thanh tra thuế tại các doanh nghiệp ở Đức.

Sự sụt giảm đáng báo động

Dữ liệu từ báo cáo cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Việc giảm gần 60% không chỉ là con số thống kê đơn thuần, mà còn phản ánh sự suy giảm đáng kể trong năng lực giám sát của cơ quan thuế.

Với chỉ 140.000 cuộc kiểm tra mỗi năm trên tổng số hàng triệu doanh nghiệp, khả năng phát hiện các hành vi gian lận thuế đang bị hạn chế một cách đáng kể. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi xét đến vai trò quan trọng của các cuộc thanh tra trong việc đảm bảo tuân thủ pháp luật và duy trì nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chỉ 16/1000 doanh nghiệp được thanh tra

Theo Bộ Tài chính Liên bang Đức, năm ngoái chỉ có 16 trong số 1000 doanh nghiệp được kiểm tra. Tuy nhiên, mật độ kiểm tra lại phụ thuộc rất nhiều vào quy mô doanh nghiệp: Các công ty lớn và vừa có tỷ lệ kiểm tra cao hơn đáng kể, lần lượt là gần 296 và 183 trên 1000 doanh nghiệp. Các tập đoàn lớn thậm chí còn được giám sát liên tục, bởi thông tin tài chính của họ thường được kiểm tra xuyên suốt nhiều năm.

Ngược lại, các doanh nghiệp nhỏ chỉ phải đối mặt với nguy cơ bị thanh tra trung bình cứ sau 38 năm, trong khi các doanh nghiệp siêu nhỏ – chiếm hơn 80% tổng số doanh nghiệp tại Đức – thậm chí chỉ phải đối mặt với nguy cơ này sau 150 năm.

Các bang liên bang giải thích tình trạng này chủ yếu là do thiếu hụt nhân lực chuyên môn. Thêm vào đó, các vụ việc thanh tra ngày càng phức tạp và tốn thời gian hơn. Nhiều thanh tra viên còn phải hỗ trợ các dự án khác của chính phủ, chẳng hạn như cải cách thuế bất động sản.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này

Nhiều yếu tố góp phần gây ra sự sụt giảm này.

• Thứ nhất, tình trạng thiếu hụt nhân sự nghiêm trọng tại các cơ quan thuế khiến việc triển khai các cuộc kiểm tra gặp vô vàn khó khăn.
• Thứ hai, quá trình số hóa trong ngành thuế vẫn chưa được đồng bộ và hiệu quả, dẫn đến việc xử lý dữ liệu chậm chạp và năng suất thanh tra giảm sút.
• Thứ ba, cơ quan thuế dường như tập trung vào các vụ việc lớn hoặc doanh nghiệp có rủi ro cao, vô tình bỏ qua một số lượng lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mặc dù mỗi vụ gian lận nhỏ lẻ từ các doanh nghiệp này có thể không đáng kể, nhưng tổng cộng lại có thể gây ra thiệt hại đáng kể cho ngân sách nhà nước.

Hậu quả tiềm ẩn và lời cảnh báo từ các chuyên gia

Xu hướng giảm sút số lượng thanh tra thuế đang gây ra lo ngại sâu sắc về nhiều hậu quả tiêu cực.

Nguy cơ thất thu ngân sách nhà nước là điều không thể tránh khỏi, vì khi số lượng cuộc kiểm tra giảm, khả năng phát hiện gian lận cũng giảm theo, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu cho các dịch vụ công cộng.

Các chuyên gia cũng cảnh báo rằng, nếu tình trạng này tiếp diễn sẽ làm suy yếu tính minh bạch và công bằng của hệ thống thuế.

Sự giám sát lỏng lẻo sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp không tuân thủ pháp luật được hưởng lợi, gây ra bất bình đẳng trong cạnh tranh. Điều này không chỉ làm suy giảm lòng tin của người dân vào hệ thống mà còn khuyến khích các hành vi lợi dụng kẽ hở, làm trầm trọng thêm tình trạng thất thu ngân sách và mất công bằng trong môi trường kinh doanh.

Giải pháp và khuyến nghị

Để khắc phục tình trạng này, các cơ quan chức năng cần có những hành động cụ thể và quyết liệt. Các chuyên gia nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường đầu tư vào:

• Nhân sự: Tuyển dụng và đào tạo thêm các thanh tra viên có năng lực, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ hiện có, đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao.
• Công nghệ phân tích dữ liệu: Phát triển và triển khai các hệ thống công nghệ thông tin hiện đại, sử dụng dữ liệu lớn (Big Data) để nhận diện rủi ro gian lận thuế một cách hiệu quả hơn, chính xác hơn và nhanh chóng hơn.
• Công cụ kiểm soát hiện đại: Trang bị các công cụ và phần mềm chuyên dụng, hỗ trợ tối đa cho thanh tra viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, giúp họ làm việc chính xác và toàn diện hơn.

Việc triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp này là cực kỳ quan trọng để đảm bảo công tác thanh tra thuế không chỉ duy trì hiệu quả mà còn được nâng cao đáng kể trong thời gian tới. Điều này sẽ góp phần ổn định ngân sách nhà nước và củng cố một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và bền vững tại Đức.

Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Theo Welt/ARD

---