Đại sứ Trung Quốc tại EU: Bắc Kinh không cung cấp vũ khí cho Nga và không công nhận các vùng sát nhập

Đại sứ Fu Cong cho biết Trung Quốc không đứng về phía Nga trong cuộc chiến ở Ukraine. “'Không giới hạn' chẳng là gì ngoài lời hoa mỹ,” ông nói, đề cập đến một tuyên bố từ năm ngoái về mối quan hệ của hai nước.

Fu Cong, người đứng đầu phái đoàn Trung Quốc tại Liên minh châu Âu, vào tháng 1 năm ngoái. - Ảnh Ng Han Guan / Associated Press

Trong một cuộc phỏng vấn kéo dài một giờ trước khi phái đoàn ngoại giao châu Âu đến Bắc Kinh, đại sứ Trung Quốc tại Liên minh châu Âu nói rằng những người chỉ trích đã hiểu sai mối quan hệ của đất nước ông với Nga và cho rằng mối quan hệ của họ có thể không vô hạn như các nhà lãnh đạo của họ từng tuyên bố.

Đại sứ Trung Quốc, Fu Cong, đã nói chuyện với The New York Times trước khi Tổng thống Emmanuel Macron của Pháp và Ursula von der Leyen của Ủy ban Châu Âu tới Trung Quốc vào thứ Tư trong chuyến đi ba ngày.

Các nhà lãnh đạo EU đang đấu tranh để cân bằng mối quan hệ thương mại sâu sắc với Trung Quốc trước áp lực của Mỹ nhằm thắt chặt chính sách của họ, đặc biệt là do sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với Nga kể từ khi chiến tranh bắt đầu. 

Trung Quốc cố gắng thể hiện mình là một nhà hòa giải , nhấn mạnh rằng họ tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine trong khi tán thành một số tường thuật của Moscow về cuộc chiến.

Dưới đây là một vài điểm nổi bật của cuộc phỏng vấn:

Đại sứ đã hạ thấp tuyên bố của Nga và Trung Quốc về tình hữu nghị “không giới hạn” vào năm ngoái.

Chỉ ba tuần trước khi Nga xâm lược Ukraine, Tổng thống Vladimir V. Putin và Tập Cận Bình đã ký một tuyên bố chung tuyên bố “không có giới hạn” đối với tình hữu nghị giữa hai quốc gia. Nhưng ông Fu nói rằng Trung Quốc không đứng về phía Nga trong cuộc chiến và rằng một số người “cố tình hiểu sai điều này bởi vì có cái gọi là tình bạn hoặc mối quan hệ 'không giới hạn'."

Ông ấy nói thêm, “'Không giới hạn' chẳng là gì ngoài lời hoa mỹ.”

Ông Fu nói rằng Trung Quốc đã không hỗ trợ quân sự cho Nga, cũng như không công nhận nỗ lực sáp nhập các lãnh thổ Ukraine, bao gồm Crimea và Donbas.

Ông nói, Bắc Kinh đã không lên án cuộc xâm lược vì họ hiểu những tuyên bố của Nga về một cuộc chiến phòng thủ chống lại sự xâm lấn của NATO, và vì chính phủ của ông tin rằng “nguyên nhân gốc rễ phức tạp hơn” so với những gì các nhà lãnh đạo phương Tây nói.

Ông bảo vệ việc ông Tập vẫn chưa gọi điện cho Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine.

Ông khẳng định việc không có cuộc gọi nào không có gì quan trọng, rằng ông Tập rất bận và giữa hai nước thường xuyên có các cuộc tiếp xúc cấp thấp hơn. Các nhà phân tích phương Tây đã đối chiếu sự thiếu liên lạc đó với sự tiếp xúc gần gũi của ông Tập và ông Putin, bao gồm cả chuyến đi của ông Tập tới Moscow vào tháng trước.

“Tôi biết mọi người đang tập trung vào cuộc gọi của tổng thống,” ông Fu nói. “Việc Chủ tịch Tập không nói chuyện với Zelensky không có nghĩa là Trung Quốc đứng về phía Nga trong vấn đề Ukraine.”

Trung Quốc sẽ không cung cấp vũ khí cho Nga sử dụng ở Ukraine bây giờ hoặc trong tương lai, đại sứ nói.

Ông Fu chỉ trích Ngoại trưởng Antony J. Blinken vì đã nói vào tháng 2 rằng Trung Quốc đang xem xét cung cấp vũ khí sát thương cho Nga. Ông Blinken, ông Fu nói, đang lan truyền “những lời dối trá trên TV”.

Đại sứ cho biết một bài phát biểu của chủ tịch Ủy ban châu Âu đã tiết lộ sự thiếu nhất quán trong chính sách của EU đối với Trung Quốc.

“Tôi có cảm giác như thể hai người đang cãi nhau vậy,” ông Fu nói. “Vì vậy, sự mâu thuẫn này có nghĩa là Châu Âu đã không xây dựng một chính sách nhất quán đối với Trung Quốc.”

Trong bài phát biểu của mình, bà von der Leyen mô tả mối quan hệ EU-Trung Quốc đang trở nên “xa cách và khó khăn hơn” đồng thời tán thành quan điểm coi Trung Quốc là một bên tham gia toàn cầu quyết đoán đang tìm cách trở thành “quốc gia hùng mạnh nhất thế giới”.

Nhưng ông Fu hoan nghênh tuyên bố của bà rằng khối nên “giảm rủi ro” cho mối quan hệ với Trung Quốc bằng cách đặt ra các quy tắc cơ bản mới thay vì “tách rời” hoặc rút lui. “Tôi nghĩ đó là một thông điệp tích cực, chúng ta phải đưa cho cô ấy điều đó,” anh nói.

Trung Quốc và các quốc gia EU có quan hệ thương mại quan trọng — Trung Quốc là điểm đến lớn thứ ba của hàng hóa xuất khẩu của EU vào năm 2022 và là nước xuất khẩu hàng hóa lớn nhất sang khối — và ông Fu cho biết chuyến đi tuần này sẽ là cơ hội để tái tập trung vào các nguyên tắc cơ bản của mối quan hệ đó.

Ông Fu đề nghị Trung Quốc sẵn sàng thỏa thuận với châu Âu về các biện pháp trừng phạt và đầu tư.

Có những rào cản ngoài lập trường của Trung Quốc về Ukraine, bao gồm các vấn đề về nhân quyền. EU đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức và tổ chức của Trung Quốc vào năm 2021 về việc đối xử với người dân tộc Duy Ngô Nhĩ ở khu vực Tân Cương. Bắc Kinh đã đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt đối với các nhà lập pháp EU, và một thỏa thuận đầu tư giữa EU và Trung Quốc đã bị đóng băng về mặt chính trị kể từ đó.

Ông Fu nói rằng ông hy vọng cả hai bên sẽ gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt và hoàn tất thỏa thuận thương mại đang bị đình trệ , được gọi là Hiệp định Toàn diện về Đầu tư . Các nhà ngoại giao EU cho biết trong các cuộc gặp riêng trong những tuần gần đây, ông Fu đã gợi ý rằng Trung Quốc có thể đơn phương dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nếu nước này giúp dỡ bỏ thỏa thuận và đưa ra một hình thức phản ứng có đi có lại.

“Chúng tôi sẵn sàng tiếp nhận các đề xuất nếu họ nghĩ rằng nếu Trung Quốc làm một việc, và chúng tôi sẽ có thể làm một việc khác, thì chúng ta hãy nói về điều này và chúng tôi sẽ sẵn lòng khám phá mọi con đường,” ông Fu nói về bên châu Âu.

Đại sứ kêu gọi châu Âu thực hiện các chính sách của riêng mình khác với Hoa Kỳ, đánh vào một điểm thảo luận quan trọng của Trung Quốc.

Ngoài việc chỉ trích ông Blinken, ông Fu còn cáo buộc Hoa Kỳ cố gắng ngăn chặn sự phát triển của Trung Quốc một cách không công bằng với lý do lo ngại về an ninh.

Ông nói rằng châu Âu nên vạch ra các chính sách của riêng mình và phát triển “quyền tự chủ chiến lược” hơn, thay vì đi theo sự dẫn dắt của Washington.

Khi nói điều này, ông Fu đã đánh vào một câu hỏi mở trong giới hoạch định chính sách của EU: liệu châu Âu có quá gần gũi với Mỹ sau khi họ liên kết sâu sắc về việc hỗ trợ Ukraine hay không, và liệu điều này có tạo ra nguy cơ khiến châu Âu không hành động vì lợi ích của chính mình đối với Ukraine hay không?

Câu hỏi đó là bối cảnh cho chuyến thăm của ông Macron, cũng như chuyến thăm của thủ tướng Đức, Olaf Scholz, vào tháng 11, với sự tháp tùng của cả hai doanh nhân mong muốn tiếp tục thực hiện các thỏa thuận với Trung Quốc.

Theo New York Times

---