Nghiên cứu Stanford: Vắc xin Covid-19 cứu sống 2,5 triệu người nhưng gây tranh cãi về chính sách tiêm chủng bắt buộc

Một nghiên cứu mới từ Đại học Stanford tiết lộ vắc xin Covid-19 đã cứu sống hơn 2,5 triệu người trên toàn cầu, đặc biệt là người cao tuổi. Tuy nhiên, chính tác giả nghiên cứu lại đặt câu hỏi về tính đúng đắn của chính sách tiêm chủng bắt buộc, cho rằng nó đã làm xói mòn niềm tin của công chúng.

Phát hiện quan trọng về hiệu quả của vắc xin

Hai năm sau khi thế giới chính thức bước qua giai đoạn khẩn cấp của đại dịch Covid-19, một nghiên cứu quan trọng từ Đại học Stanford, Mỹ đã đưa ra những con số cụ thể về hiệu quả của vắc xin. Theo đó, các loại vắc xin mRNA như của Biontech và Moderna đã cứu sống khoảng 2,53 triệu người trên toàn thế giới. Nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn định lượng sâu sắc về tác động của chiến dịch tiêm chủng toàn cầu.

Các nhà khoa học ước tính rằng cứ mỗi 5.400 liều vắc xin được tiêm, một mạng người đã được cứu khỏi tử vong do Covid-19. Ngoài ra, trung bình cứ 900 liều tiêm lại mang về một năm sống cho nhân loại, một chỉ số quan trọng đo lường gánh nặng bệnh tật. Điều này cho thấy giá trị to lớn mà vắc xin mang lại trong việc giảm thiểu thiệt hại về người.

Điểm đáng chú ý nhất trong báo cáo là sự chênh lệch lớn về lợi ích giữa các nhóm tuổi. Gần 90% trong số 2,53 triệu sinh mạng được cứu thuộc về nhóm người trên 60 tuổi, đây là nhóm có nguy cơ tử vong cao nhất khi nhiễm virus. Điều này khẳng định chiến lược ưu tiên tiêm chủng cho người cao tuổi và người có bệnh nền là hoàn toàn đúng đắn và hiệu quả.

Góc nhìn gây tranh cãi về tiêm chủng bắt buộc

Mặc dù những con số cho thấy thành công không thể phủ nhận của khoa học vắc xin, giáo sư John P. A. Ioannidis, đồng tác giả nghiên cứu, lại đưa ra một nhận định thẳng thắn. Ông cho rằng việc chính phủ nhiều nước áp đặt chính sách tiêm chủng bắt buộc là một "sai lầm". Theo ông, biện pháp này đã gây ra sự phân cực xã hội và làm xói mòn nghiêm trọng niềm tin của công chúng vào hệ thống y tế.

Ông lập luận rằng sự ép buộc đã tạo ra một làn sóng phản kháng, khiến nhiều người vốn có thể sẵn lòng tiêm chủng trở nên hoài nghi và từ chối. "Có lẽ nếu chúng ta chỉ tập trung vào việc thuyết phục và tạo điều kiện thuận lợi cho nhóm người cao tuổi, kết quả về mặt sức khỏe cộng đồng có thể còn tốt hơn mà không gây ra những tổn hại về mặt xã hội", giáo sư Ioannidis chia sẻ.

Quan điểm này cho thấy sự khác biệt rõ ràng giữa hiệu quả y học của một sản phẩm và hiệu quả của chính sách triển khai nó. Một loại vắc xin tốt có thể không phát huy hết tác dụng nếu chiến lược truyền thông và vận động người dân thất bại, thậm chí gây tác dụng ngược.

Bài học cho tương lai của y tế công cộng

Từ những phân tích trên, nghiên cứu của Stanford không chỉ tổng kết quá khứ mà còn đưa ra những khuyến nghị quan trọng cho các đại dịch trong tương lai. Giáo sư Ioannidis nhấn mạnh rằng mọi chính sách y tế mang tính toàn dân cần phải dựa trên các bằng chứng khoa học vững chắc, đặc biệt là các nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng và dữ liệu minh bạch.

Sự áp đặt và các biện pháp cực đoan cần được cân nhắc kỹ lưỡng về cả lợi ích sức khỏe và tác động xã hội. Thay vào đó, việc xây dựng lòng tin thông qua đối thoại cởi mở, cung cấp thông tin rõ ràng và tôn trọng quyền tự quyết cá nhân nên được ưu tiên. Điều này giúp duy trì sự hợp tác của người dân, vốn là yếu tố then chốt để đối phó với bất kỳ cuộc khủng hoảng y tế nào.

Cuối cùng, bài học từ đại dịch Covid-19 cho thấy khoa học và chính sách phải luôn song hành một cách hài hòa. Thành tựu khoa học trong việc phát triển vắc xin thần tốc là một kỳ tích, nhưng cách các chính phủ áp dụng thành tựu đó lại là một câu chuyện khác với nhiều điều cần phải suy ngẫm để chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.

Vũ Bình Minh ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---