Từ năm 2026, một chỉ thị mới của Liên minh châu Âu sẽ có hiệu lực, yêu cầu kiểm tra tín dụng đối với cả các khoản vay nhỏ và dịch vụ 'mua trước, trả sau'. Quy định này nhằm mục đích bảo vệ người tiêu dùng khỏi nguy cơ nợ nần chồng chất.

Kiểm tra tín dụng bắt buộc cho khoản vay nhỏ và dịch vụ "mua trước, trả sau"
Một trong những thay đổi quan trọng nhất của chỉ thị tín dụng tiêu dùng mới của Liên minh châu Âu (EU) là việc áp dụng yêu cầu kiểm tra khả năng tài chính (Bonitätsprüfung) cho tất cả các hợp đồng tín dụng. Quy định này sẽ bao gồm cả những khoản vay có giá trị dưới 200 euro, vốn thường được miễn trừ trong các quy định trước đây.
Đặc biệt, quy định này sẽ tác động mạnh mẽ đến các dịch vụ "mua trước, trả sau" (Buy now, pay later - BNPL) đang ngày càng phổ biến, nhất là trong lĩnh vực mua sắm trực tuyến. Trước đây, sự tiện lợi và thủ tục nhanh gọn của BNPL đã khiến nhiều người tiêu dùng dễ dàng chi tiêu vượt quá khả năng chi trả mà không trải qua quá trình đánh giá tín dụng đầy đủ.
Bằng cách yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ phải xác minh khả năng thanh toán của khách hàng, EU hy vọng sẽ giảm thiểu rủi ro nợ xấu và bảo vệ những người tiêu dùng dễ bị tổn thương nhất. Điều này có nghĩa là quy trình phê duyệt các khoản vay nhỏ và BNPL sẽ trở nên chặt chẽ hơn, nhưng cũng an toàn hơn cho người dùng cuối.
Bảo vệ tốt hơn cho người dùng hạn mức thấu chi tài khoản
Chỉ thị mới cũng mang lại sự bảo vệ mạnh mẽ hơn cho những người sử dụng hạn mức thấu chi (Dispokredit), một hình thức tín dụng phổ biến được liên kết với tài khoản ngân hàng. Hiện tại, các ngân hàng có thể chấm dứt hợp đồng thấu chi một cách đột ngột, đẩy người dùng vào tình thế khó khăn về tài chính.
Theo quy định mới, các tổ chức tín dụng sẽ không được phép hủy bỏ hạn mức thấu chi ngay lập tức. Thay vào đó, họ phải thông báo cho khách hàng trước một khoảng thời gian hợp lý, được quy định là tối thiểu hai tháng.
Khoảng thời gian này được thiết kế để cho phép người tiêu dùng có đủ thời gian để tìm kiếm các giải pháp tài chính thay thế hoặc điều chỉnh kế hoạch chi tiêu của mình. Quy định này giúp ngăn chặn các cú sốc tài chính đột ngột và tăng cường sự ổn định cho người dùng.
Lộ trình triển khai và ý nghĩa đối với người tiêu dùng
Để các quy định mới được áp dụng đồng bộ trên toàn liên minh, một lộ trình cụ thể đã được đặt ra. Các quốc gia thành viên EU, trong đó có Đức, có thời hạn đến ngày 20 tháng 11 năm 2025 để chuyển hóa các điều khoản của chỉ thị vào hệ thống luật pháp quốc gia của mình.
Sau đó, các quy định mới sẽ chính thức có hiệu lực trên toàn EU kể từ ngày 20 tháng 11 năm 2026. Từ thời điểm này, mọi tổ chức cung cấp tín dụng tiêu dùng sẽ phải tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ người vay cao hơn.
Nhìn chung, chỉ thị tín dụng tiêu dùng mới của EU là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một môi trường tài chính an toàn và minh bạch hơn. Dù có thể làm tăng thêm một số thủ tục cho các khoản vay nhỏ, nhưng lợi ích dài hạn trong việc ngăn ngừa nợ xấu và bảo vệ người tiêu dùng là không thể phủ nhận.
Phạm Hương ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
