Fu Cong, đại sứ Trung Quốc tại EU và cựu trưởng phòng kiểm soát vũ khí của bộ ngoại giao Trung Quốc, phát biểu tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh [Ảnh: Shubing Wang/Reuters]
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Al Jazeera và hai hãng truyền thông khác, khi Fu Cong được hỏi về việc ủng hộ các mục tiêu của Kiev, bao gồm việc giành lại các khu vực khác của Ukraine hiện do Nga chiếm đóng, nhà ngoại giao cấp cao Trung Quốc nói: “Tôi không hiểu tại sao lại không.
“Chúng tôi tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các nước. Vì vậy, khi Trung Quốc thiết lập quan hệ với Liên Xô cũ, đó là những gì chúng tôi đã đồng ý. Nhưng như tôi đã nói, đây là những vấn đề lịch sử cần được Nga và Ukraine đàm phán và giải quyết và đó là những gì chúng tôi ủng hộ”.
Các bình luận của đại sứ Trung Quốc được đưa ra sau Hội nghị thượng đỉnh kinh doanh châu Âu-Trung Quốc năm 2023 tại Brussels vào ngày 16 tháng 6.
Trong một cuộc phỏng vấn với New York Times vào tháng 4, Fu nói rằng Bắc Kinh không công nhận những nỗ lực của Moscow nhằm sáp nhập các lãnh thổ Ukraine bao gồm Crimea và Donbas.
Kể từ khi Ukraine giành được độc lập từ Liên Xô vào năm 1991, Nga đã sáp nhập Crimea vào năm 2014 và ủng hộ các cuộc nổi dậy của phe ly khai ở các vùng của Luhansk và Donetsk, thuộc vùng Donbas ở miền đông Ukraine.
Mặc dù Nga đã tuyên bố chủ quyền đối với bán đảo và mở rộng sự chiếm đóng ở Donbas, nhưng các cường quốc phương Tây không công nhận các động thái của Moscow.
Bên cạnh Fu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc thường kiềm chế đưa ra bình luận công khai về việc Nga sáp nhập lãnh thổ Ukraine.
Khi một cuộc trưng cầu dân ý của Liên hợp quốc về việc công nhận sự sáp nhập của Crimea được tổ chức vào năm 2014, Trung Quốc đã bỏ phiếu trắng và Liu Jieyi, đặc phái viên của Trung Quốc tại Liên hợp quốc vào thời điểm đó đã nói : “Trung Quốc luôn phản đối việc can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia và tôn trọng chủ quyền và lãnh thổ. toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia” – lập trường mà Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhắc lại trong một tuyên bố hồi tháng Tư.
Trung Quốc chưa chính thức lên án Điện Kremlin về việc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 và sau khi lính đánh thuê Nga đe dọa một cuộc nổi dậy quy mô lớn ở Moscow vào cuối tuần qua, liên minh của Trung Quốc với Vladimir Putin vẫn mạnh mẽ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Hai: “Là nước láng giềng thân thiện và đối tác hợp tác chiến lược toàn diện trong kỷ nguyên mới, Trung Quốc hỗ trợ Nga duy trì ổn định quốc gia và đạt được sự phát triển và thịnh vượng” . như một "công việc nội bộ."
Đại sứ Fu bảo vệ quan điểm của Trung Quốc về Ukraine, nói rằng điều đó “rất rõ ràng”.
“Chúng tôi ủng hộ hòa bình và chúng tôi tin rằng điều quan trọng là phải đạt được hòa bình càng sớm càng tốt bằng cách giải quyết những khác biệt trên bàn đàm phán,” ông nói.
Vào tháng 2, Bắc Kinh đã đưa ra một đề xuất gồm 12 điểm nhằm tìm kiếm một “giải pháp chính trị” để chấm dứt chiến tranh. Là một phần của những nỗ lực này, Trung Quốc đã cử đại sứ Li Hui đến Kiev, Moscow và các nước châu Âu khác vào tháng trước.
quan hệ EU-Trung Quốc
Nhưng mối quan hệ đối tác “không giới hạn” mới của Bắc Kinh với Moscow và quan điểm của nước này đối với cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã khiến mối quan hệ của Trung Quốc với EU trở nên nguội lạnh.
Tuần trước, khi Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đến thăm châu Âu lần đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức , các nhà lãnh đạo EU đã hối thúc ông có thái độ cứng rắn với Moscow.
Các quốc gia Baltic và Ba Lan đặc biệt thất vọng với Trung Quốc và quay trở lại áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Bắc Kinh và giảm sự phụ thuộc kinh tế.
Vào tháng 3, trước chuyến công du Trung Quốc, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cho biết khối nên tập trung vào việc “giảm thiểu rủi ro” với Trung Quốc, thay vì “xóa liên kết”.
Fu nói với Al Jazeera rằng mặc dù Trung Quốc hiểu tham vọng của EU về một chuỗi cung ứng linh hoạt, nhưng khối này “không nên nhầm lẫn an ninh kinh tế với an ninh quốc gia, khiến nó làm tổn hại đến thương mại tự do”.
“Việc loại bỏ rủi ro không nên trở thành sự tách biệt dưới một tên gọi khác. Những phát triển gần đây ở EU đối với Huawei và ZTE đã gây lo ngại,” Fu nói, đề cập đến đề xuất của Ủy ban Châu Âu về việc cấm Huawei và ZTE tham gia mạng 5G vào đầu tháng này.
“Không có bằng chứng nào cho thấy họ đang gây tổn hại đến an ninh mạng và theo quan điểm của chúng tôi, những lời buộc tội vô căn cứ này đi ngược lại tinh thần chơi công bằng và cạnh tranh công bằng, điều mà châu Âu thực sự tuyên bố là vô địch,” Fu nói thêm.
Bên cạnh các lệnh cấm, tuần trước, EU đã nhắm mục tiêu vào các thực thể Trung Quốc bị cáo buộc hỗ trợ “tổ hợp công nghiệp và quân sự của Nga trong cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine” trong gói trừng phạt thứ 11 chống lại Moscow.
Trước khi công bố thêm các biện pháp trừng phạt, Fu cho biết Trung Quốc không cam kết ngăn chặn các công ty giúp đỡ Nga, nhưng ông hy vọng thông qua "đối thoại, những hiểu lầm có thể được giải quyết".
NGUỒN: AL-JAZEERA