Trump thay đổi lập trường: Liên minh EU-Mỹ có thể gây "sụp đổ" kinh tế Nga

Tổng thống Hoa Kỳ Trump đang xem xét lại chiến lược của quốc gia này trong cuộc xung đột tại Ukraine, mở đường cho một liên minh tiềm năng với Liên minh Châu Âu (EU). Động thái này được kỳ vọng sẽ gia tăng áp lực lên nền kinh tế Nga, thậm chí có thể dẫn đến sự sụp đổ.

Chuyển hướng chiến lược và kêu gọi hợp tác quốc tế

Trong những tuần gần đây, Washington dường như đang có những thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận cuộc xung đột ở Ukraine. Sau một thời gian thúc đẩy giải pháp ngoại giao và từ chối áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga, cùng với việc kêu gọi Ukraine nhượng bộ, chính quyền Tổng thống Trump giờ đây thể hiện mong muốn hợp tác chặt chẽ hơn với EU.

Phát biểu vào Chủ nhật ngày 7 tháng 9, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent đã tuyên bố rõ ràng về ý định của Washington trong việc tìm kiếm một liên minh với châu Âu để cùng áp đặt các lệnh trừng phạt mới lên những quốc gia vẫn tiếp tục mua dầu của Nga.

Mục tiêu chính của chiến lược mới này là "làm sụp đổ" nền kinh tế Nga.

Ông Bessent nhấn mạnh, "Chúng tôi sẵn sàng gia tăng áp lực lên Nga, nhưng để làm được điều đó, các đối tác châu Âu của chúng tôi phải tham gia cùng chúng tôi," trong cuộc phỏng vấn vớiNBC News.

Donald Trump tại Washington, DC (ảnh tượng trưng). Hoa Kỳ đang xem xét lại chiến lược của mình trong cuộc chiến tranh Ukraine. Một liên minh chặt chẽ với EU có thể sẽ theo sau. Điều này có ý nghĩa gì đối với Nga?

Tình hình hiện tại đặt ra thách thức lớn cho phương Tây: liệu quân đội Ukraine có thể tiếp tục cầm cự hay nền kinh tế Nga sẽ tỏ ra kiên cường hơn?

Các chuyên gia phân tích cho rằng, "Nếu Mỹ và EU cùng can thiệp vào vấn đề này, áp đặt thêm các lệnh trừng phạt và thuế quan thứ cấp lên các quốc gia mua dầu của Nga, nền kinh tế Nga sẽ đối mặt với nguy cơ sụp đổ hoàn toàn, buộc Tổng thống Vladimir Putin phải ngồi vào bàn đàm phán."

Chính quyền Trump đã từng thực hiện các biện pháp tương tự.

Cách đây vài tuần, Washington đã áp dụng mức thuế trừng phạt bổ sung 25% đối với Ấn Độ vì quốc gia này tiếp tục mua dầu và vũ khí từ Nga. Quyết định này đã đẩy Ấn Độ lên danh sách các quốc gia chịu gánh nặng lớn nhất từ các biện pháp của Mỹ.

Nền kinh tế Nga phụ thuộc vào xuất khẩu năng lượng và vai trò của các thành viên EU

Sự phụ thuộc sâu sắc của nền kinh tế Nga vào việc xuất khẩu dầu khí, đặc biệt là các thị trường thành viên EU, đang tạo ra một bối cảnh phức tạp cho chính Liên minh Châu Âu.

Một số quốc gia thành viên EU vẫn duy trì việc nhập khẩu năng lượng từ Nga. Trên thực tế, EU hiện là nước tiêu thụ khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới, vượt qua cả Trung Quốc và Ấn Độ.

Theo báo cáo từ Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA), trong năm quốc gia nhập khẩu nhiên liệu Nga lớn nhất của EU, tổng giá trị đóng góp vào ngân sách chiến tranh của Điện Kremlin đã lên tới khoảng 1,1 tỷ euro.

CREA đặc biệt chỉ ra vai trò của Hungary, Bỉ, Pháp và Slovakia. Hungary hiện là quốc gia nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch lớn nhất từ Nga, ước tính đã chi 356 triệu euro cho các giao dịch này vào tháng 6.

Bỉ đứng ở vị trí thứ hai với 300 triệu euro, trong khi Pháp mua 232 triệu euro nhiên liệu, chủ yếu là LNG. Điều đáng lưu ý là những nguồn nhiên liệu này không phải lúc nào cũng phục vụ mục đích tiêu dùng nội địa. Ví dụ, các cảng nhập khẩu LNG của Pháp tại Dunkirk có thể chuyển tiếp một phần LNG sang Đức.

Hungary và Slovakia là những quốc gia đặc biệt phụ thuộc vào nguồn cung nhập khẩu từ Nga.

Tình hình trở nên căng thẳng hơn khi các cuộc tấn công của Ukraine vào một trạm bơm dầu của Nga, vốn là một phần của hệ thống đường ống Druzhba, đã tạm thời làm gián đoạn dòng chảy dầu.

Sự cố này đã gây ra các cuộc biểu tình ở Hungary vào tháng 8 và khiến nước này đưa các quan chức Ukraine có liên quan vào danh sách đen. Hiện tại, Hungary và Slovakia vẫn đang đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các lệnh trừng phạt của EU.

Ảnh hưởng của các biện pháp trừng phạt lên ngành năng lượng và áp lực kinh tế lên Nga

Ngay từ giai đoạn đầu, chính sách trừng phạt của phương Tây đã tập trung vào ngành năng lượng của Nga, bởi đây là lĩnh vực mang lại nguồn thu lớn nhất cho Điện Kremlin.

Doanh số bán dầu khí đóng vai trò then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến các dự báo về đầu tư và tăng trưởng kinh tế của Nga. Chiến lược ở đây rất rõ ràng: nếu doanh thu từ dầu khí của Nga sụt giảm, Điện Kremlin sẽ không còn đủ nguồn lực tài chính để tiếp tục cuộc chiến tại Ukraine.

Việc liệu sự thay đổi trong chính sách của Washington có thực sự dẫn đến các biện pháp trừng phạt và thuế quan bổ sung hay không vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ.

Kể từ khi Donald Trump nhậm chức, chính quyền Mỹ đã thay đổi nhiều lần lập trường về cuộc xung đột Ukraine. Những phát ngôn của ông Trump trên mạng xã hội thường xuyên có xu hướng gần gũi với quan điểm của Điện Kremlin.

Đôi khi ông cân nhắc các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga, và đôi khi lại thúc ép Ukraine nhượng bộ để đạt được hòa bình bằng mọi giá.

Theo NBC News, Tổng thống Trump hiện đang có cái nhìn "bi quan" về những nỗ lực chấm dứt chiến tranh hiện tại. Tuy nhiên, điều rõ ràng là các biện pháp trừng phạt thứ cấp đã phát huy tác dụng, khiến các cảng và ngân hàng tại Trung Quốc và Ấn Độ ngừng hợp tác với Nga.

Mặc dù Điện Kremlin thường tìm cách né tránh các lệnh trừng phạt trực tiếp, nhưng sự trung thành của các đối tác thương mại sẽ chỉ kéo dài chừng nào việc hợp tác còn mang lại lợi ích cho họ.

Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Theo NBC News

---