Cải cách bằng lái xe toàn châu Âu: những thay đổi lớn sắp được áp dụng

Liên minh châu Âu (EU) đang tiến hành một cuộc cải cách sâu rộng đối với hệ thống bằng lái xe, hứa hẹn mang lại nhiều thay đổi quan trọng. Từ bằng lái kỹ thuật số đến các quy định nghiêm ngặt hơn về vi phạm, người dân châu Âu sẽ sớm làm quen với những tiêu chuẩn mới.

Bối cảnh của cuộc cải cách

Nhằm tăng cường an toàn giao thông đường bộ và hài hòa hóa các quy định trên toàn khối, Ủy ban châu Âu đã đề xuất một loạt các thay đổi quan trọng đối với Chỉ thị về Bằng lái xe. Mục tiêu chính là giảm thiểu số vụ tai nạn giao thông, đơn giản hóa thủ tục hành chính và thích ứng với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số. Các quy định mới sẽ được áp dụng thống nhất tại tất cả các quốc gia thành viên sau khi được thông qua và chuyển đổi thành luật quốc gia.

Cuộc cải cách này không chỉ tập trung vào công nghệ mà còn nhắm đến việc giải quyết các vấn đề cấp bách như tình trạng thiếu hụt tài xế chuyên nghiệp và xử lý các hành vi vi phạm giao thông xuyên biên giới. Đây được xem là bước đi cần thiết để xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại, an toàn và hiệu quả hơn cho toàn bộ công dân EU.

Bằng lái xe kỹ thuật số trở thành tiêu chuẩn

Một trong những thay đổi nổi bật nhất là việc giới thiệu bằng lái xe kỹ thuật số, dự kiến sẽ trở thành tiêu chuẩn từ năm 2030. Người dân có thể lưu trữ và xuất trình bằng lái xe của mình một cách tiện lợi thông qua một ứng dụng trên điện thoại thông minh. Điều này giúp đơn giản hóa các thủ tục như gia hạn, thay đổi thông tin hoặc khi thực hiện kiểm tra của cảnh sát.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang kỹ thuật số không phải là bắt buộc hoàn toàn. Những người vẫn mong muốn sử dụng thẻ nhựa vật lý truyền thống vẫn có quyền yêu cầu cấp phát. Sự linh hoạt này đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi công nghệ.

Thống nhất quy định xử phạt trên toàn EU

Để ngăn chặn tình trạng người vi phạm nghiêm trọng có thể trốn tránh hình phạt bằng cách di chuyển sang một quốc gia thành viên khác, EU sẽ áp dụng cơ chế cấm lái xe trên toàn khối. Theo đó, một tài xế bị tước bằng lái ở một nước do các lỗi nghiêm trọng như lái xe khi say rượu, gây tai nạn chết người hoặc chạy quá tốc độ ở mức độ nguy hiểm sẽ tự động bị cấm lái xe ở tất cả các nước thành viên còn lại.

Cần lưu ý rằng EU sẽ không thiết lập một hệ thống tính điểm vi phạm chung. Mỗi quốc gia vẫn duy trì hệ thống riêng của mình. Tuy nhiên, một mạng lưới chia sẻ dữ liệu mới sẽ được thành lập để đảm bảo thông tin về các vi phạm nghiêm trọng được trao đổi hiệu quả, giúp việc thực thi pháp luật trở nên nhất quán hơn.

Những thay đổi đối với lái xe chuyên nghiệp và người mới lái

Để giải quyết tình trạng thiếu hụt tài xế trong ngành vận tải, độ tuổi tối thiểu để lái xe tải sẽ được hạ xuống 18 tuổi (thay vì 21) và lái xe buýt là 21 tuổi (thay vì 24), với điều kiện phải hoàn thành chương trình đào tạo chuyên nghiệp. Ngoài ra, người có bằng lái xe hạng B, sau khi qua một khóa huấn luyện, sẽ được phép điều khiển các loại xe nhà di động (motorhome) có trọng lượng lên tới 4,25 tấn.

Đối với những người mới lái xe, một thời gian thử thách bắt buộc kéo dài hai năm sẽ được áp dụng trên toàn EU. Trong giai đoạn này, các tài xế mới sẽ phải tuân thủ quy tắc "không khoan nhượng" đối với nồng độ cồn. Đồng thời, chương trình lái xe có người đi kèm từ 17 tuổi cũng sẽ được tiêu chuẩn hóa, cho phép thanh thiếu niên tích lũy kinh nghiệm lái xe an toàn dưới sự giám sát.

Quy định về kiểm tra sức khỏe

Vấn đề kiểm tra sức khỏe định kỳ đối với người lớn tuổi đã gây ra nhiều tranh cãi. Theo đề xuất cuối cùng, các quốc gia thành viên sẽ tự quyết định về việc có yêu cầu kiểm tra sức khỏe định kỳ cho người lái xe trên 70 tuổi hay không, thay vì áp dụng một quy định bắt buộc chung cho toàn EU. Trước khi được cấp bằng lái lần đầu, người lái xe sẽ phải thực hiện kiểm tra thị lực hoặc nộp một bản tự khai báo về tình trạng sức khỏe của mình.

Lộ trình triển khai

Sau khi các quy định mới được Nghị viện và Hội đồng châu Âu chính thức thông qua, các quốc gia thành viên sẽ có khoảng ba năm để tích hợp các quy tắc này vào hệ thống luật pháp quốc gia của mình. Tiếp theo đó sẽ có thêm một năm chuyển tiếp để các cơ quan chức năng chuẩn bị cho việc thực thi. Như vậy, hầu hết các thay đổi quan trọng dự kiến sẽ có hiệu lực đầy đủ vào khoảng năm 2030.

Nguyễn Thanh Bình ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---