Đức trục xuất hơn 3.000 người di cư: Chính sách tị nạn chặt chẽ gây tranh cãi

Sáu tháng đầu năm 2025 chứng kiến một động thái gây tranh cãi dữ dội từ chính phủ Đức: trục xuất 3.109 người di cư về các quốc gia thành viên khác của Liên minh châu Âu (EU) mà họ từng đặt chân đến.

Đây là minh chứng rõ ràng cho chính sách tị nạn ngày càng thắt chặt của Đức, dựa trên cơ chế Dublin III – một quyết định đang gây ra nhiều tranh luận sôi nổi trong và ngoài nước, đặt ra những câu hỏi về tính nhân đạo và hiệu quả lâu dài.

Đây là hình ảnh minh họa cho chính sách trục xuất người di cư của Đức.- Ảnh: The Wall Street Journal

Tăng số lượng trục xuất và bối cảnh chính trị

Số lượng người bị trục xuất khỏi Đức đã tăng đáng kể trong những năm gần đây. Năm 2023, con số này lên tới 16.430 người, tăng mạnh so với các năm trước.

Một số bang liên bang đã tuyên bố sẽ thực thi nghiêm ngặt hơn việc trục xuất những người có lệnh xuất cảnh. Đồng thời, EU đã thông qua một cải cách chính sách tị nạn gây nhiều tranh cãi, bao gồm việc tăng cường kiểm soát biên giới và đẩy nhanh quá trình hồi hương đối với những người xin tị nạn bị từ chối.

Những động thái này đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ các tổ chức nhân quyền, những người kêu gọi một cách tiếp cận nhân đạo hơn đối với người tị nạn.

Số liệu thống kê và thực tế

Trong quý đầu tiên của năm 2025, đã có 6.151 vụ trục xuất được thực hiện (theo thông tin từ Đức Quốc Hội).

Một số phương tiện truyền thông đưa tin về sự gia tăng số lượng trục xuất về Thổ Nhĩ Kỳ, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý nhận lại tới 500 công dân mỗi tuần. Ước tính có hơn một triệu người di cư bất hợp pháp đang sinh sống tại Đức.

Tuy nhiên, đáng lưu ý là hầu hết những người xin tị nạn bị từ chối vẫn đang sở hữu giấy phép cư trú.

Mục tiêu và hệ quả không lường trước: Áp lực lên hệ thống và dư luận

Chính phủ Đức cho rằng việc trục xuất quy mô lớn này nhằm giảm tải áp lực lên hệ thống tiếp nhận người di cư trong nước và bảo vệ tính toàn vẹn của khu vực Schengen. Tuy nhiên, hành động này đã vấp phải sự phản đối dữ dội từ nhiều phía.

Các tổ chức nhân quyền bày tỏ lo ngại sâu sắc về điều kiện sống và quyền lợi của những người bị trục xuất tại các nước tiếp nhận.

Họ nhấn mạnh rằng nhiều quốc gia này đang quá tải và thiếu khả năng đáp ứng các nhu cầu tối thiểu cho người di cư, bao gồm an sinh xã hội, chăm sóc y tế và tiếp cận tư pháp. Liệu việc trục xuất này có thực sự giải quyết được vấn đề gốc rễ hay chỉ là một giải pháp tình thế, đẩy người di cư vào vòng xoáy bất ổn mới và làm trầm trọng thêm bất bình đẳng xã hội?

Đây là câu hỏi đang được dư luận đặt ra.

Cơ chế Dublin III: Gánh nặng đổ dồn lên các nước biên giới EU

Con số 3.109 người di cư bị trục xuất trong sáu tháng đầu năm 2025 cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ trong việc thực thi Quy định Dublin III. Cơ chế này quy định quốc gia EU đầu tiên tiếp nhận người di cư sẽ chịu trách nhiệm xử lý đơn xin tị nạn.

Đa số những người bị Đức trục xuất đã từng đặt chân đến các quốc gia biên giới như Ý, Hy Lạp và Tây Ban Nha trước khi đến Đức.

Việc Đức siết chặt việc áp dụng Dublin III được biện minh là biện pháp cần thiết để phân bổ trách nhiệm và duy trì trật tự trong hệ thống tị nạn chung của EU.

Tuy nhiên, điều này lại đặt gánh nặng lớn hơn lên các quốc gia cửa ngõ, những quốc gia thường phải gánh chịu áp lực lớn từ dòng người di cư, làm gia tăng bất bình đẳng giữa các quốc gia thành viên EU.

Chính sách tị nạn cứng rắn dưới thời Thủ tướng Merz: Một hướng đi gây tranh cãi

Sự thay đổi mạnh mẽ trong chính sách tị nạn của Đức dưới thời Thủ tướng Friedrich Merz được xem là một trong những chính sách trọng tâm của chính phủ. Ông Merz đặt mục tiêu giảm áp lực lên hệ thống tiếp nhận người di cư trong nước và bảo vệ quy tắc Schengen.

Lập trường cứng rắn này phản ánh những lo ngại về khả năng tiếp nhận và quản lý dòng người di cư dựa trên những thách thức mà Đức đã phải đối mặt trong quá khứ.

Chính phủ Merz cho rằng việc thực thi nghiêm ngặt Dublin III là chìa khóa để duy trì an ninh quốc gia và khôi phục niềm tin của công chúng vào hệ thống kiểm soát biên giới. Tuy nhiên, tính bền vững và hiệu quả lâu dài của chính sách này vẫn đang được đặt câu hỏi và cần được đánh giá một cách kỹ lưỡng hơn.

Giải pháp toàn diện: Sự cần thiết của sự cân bằng giữa quản lý và nhân đạo

Mặc dù chính phủ Đức nhấn mạnh vào việc tuân thủ luật lệ và giảm tải cho hệ thống, việc gia tăng đáng kể số lượng trục xuất đã gây ra nhiều tranh cãi gay gắt.

Các tổ chức nhân quyền và các nhóm hỗ trợ người tị nạn bày tỏ lo ngại sâu sắc về vi phạm nhân quyền tiềm tàng đối với những người bị trục xuất.

Họ chỉ ra rằng việc thiếu điều kiện an sinh, chăm sóc y tế hạn chế và khó khăn trong việc tiếp cận hỗ trợ pháp lý tại các quốc gia chuyển tiếp có thể đẩy người di cư vào tình trạng khó khăn hơn. Họ kêu gọi một giải pháp toàn diện hơn, nhân đạo hơn, trong đó trách nhiệm được chia sẻ công bằng giữa các quốc gia EU, và quyền được bảo vệ của người di cư được đặt lên hàng đầu.

Một chính sách nhập cư hiệu quả cần phải cân bằng giữa việc quản lý dòng người di cư và bảo vệ quyền lợi của những người yếu thế.

Chính sách hiện tại của Đức đang tạo ra nhiều vấn đề mới và làm gia tăng thêm bất công xã hội, cần được xem xét lại toàn diện và đưa ra những giải pháp dài hạn hơn, bền vững hơn.

Nguyễn Cẩm Chi - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---