Đức xem xét lại chính sách trục xuất đối với người tị nạn Syria

Chính phủ Đức đang xem xét một sự thay đổi chính sách quan trọng liên quan đến việc trục xuất người tị nạn Syria. Kế hoạch này tập trung vào những người phạm tội và trường hợp bị từ chối tị nạn, gây ra nhiều tranh cãi về nhân quyền và an ninh.

Bối cảnh của sự thay đổi chính sách

Chính phủ Đức đang chuẩn bị cho một sự thay đổi mang tính bước ngoặt trong chính sách tị nạn của mình. Theo thông tin từ Bộ trưởng Nội vụ Alexander Dobrindt (CSU), Berlin đang xem xét lại việc xử lý các hồ sơ của người tị nạn Syria, mở đường cho khả năng trục xuất họ về nước. Đây là một động thái gây chấn động, đảo ngược chính sách đã được áp dụng trong hơn một thập kỷ qua.

Kể từ năm 2012, Đức đã đình chỉ hoàn toàn việc trục xuất người dân về Syria do cuộc nội chiến tàn khốc và tình hình an ninh nguy hiểm tại quốc gia này. Chính sách nhân đạo này đã biến Đức trở thành một trong những điểm đến chính cho hàng trăm nghìn người Syria tìm kiếm sự an toàn. Tuy nhiên, bối cảnh chính trị đã thay đổi đáng kể trong những năm gần đây.

Theo chính phủ, sự sụp đổ của chế độ Assad đã tạo ra một tình hình mới, cho phép đánh giá lại mức độ an toàn tại Syria. Chính quyền Đức cũng ghi nhận xu hướng một số người Syria tự nguyện hồi hương, làm giảm tổng số người mang quốc tịch này tại Đức xuống còn khoảng 955.000 người, giảm 20.000 so với đầu năm.

Kế hoạch chi tiết của Bộ Nội vụ

Kế hoạch do Bộ Nội vụ đề xuất sẽ không áp dụng cho tất cả mọi người mà sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn, nhắm vào các nhóm đối tượng cụ thể. Ưu tiên hàng đầu là xử lý các trường hợp người Syria đã phạm tội hình sự tại Đức. Chính phủ cho rằng những cá nhân này đã làm mất quyền được bảo vệ và gây ra rủi ro cho an ninh công cộng.

Nhóm thứ hai trong diện xem xét là những người có đơn xin tị nạn đã bị từ chối nhưng chưa thể bị trục xuất do lệnh cấm trước đây. Ngoài ra, một đối tượng đặc biệt đáng chú ý là những người đã được cấp quy chế tị nạn nhưng sau đó bị phát hiện đã quay trở về Syria để thăm gia đình hoặc giải quyết việc cá nhân. Theo lập luận của Bộ Nội vụ, hành động này cho thấy họ không còn phải đối mặt với “nguy hiểm chính trị” thực sự, do đó quy chế bảo vệ của họ cần được xem xét lại.

Bộ trưởng Dobrindt nhấn mạnh rằng kế hoạch sẽ tập trung vào “những người đàn ông trẻ, có khả năng lao động”, một chi tiết làm dấy lên nhiều lo ngại về tính phân biệt đối xử trong chính sách.

Cuộc tranh luận giữa an ninh và nhân quyền

Đề xuất này đã ngay lập tức châm ngòi cho một cuộc tranh luận gay gắt trên chính trường Đức, đặt vấn đề an ninh quốc gia đối đầu với các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế. Những người ủng hộ chính sách cho rằng đây là một bước đi cần thiết để thực thi pháp luật, quản lý nhập cư và đảm bảo rằng hệ thống tị nạn không bị lạm dụng. Họ lập luận rằng việc trục xuất những người phạm tội và những người không thực sự cần được bảo vệ sẽ củng cố niềm tin của công chúng vào hệ thống pháp luật.

Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền, đảng đối lập và các nhóm hỗ trợ người tị nạn đã lên tiếng phản đối kịch liệt. Họ cảnh báo rằng Syria vẫn là một quốc gia bất ổn, bị tàn phá bởi chiến tranh và xung đột phe phái, ngay cả sau khi chế độ Assad sụp đổ. Việc trả người dân về một môi trường như vậy có thể vi phạm nguyên tắc không xua đuổi (non-refoulement) trong luật pháp quốc tế, vốn cấm trục xuất người tị nạn về nơi mà họ có thể bị đe dọa đến tính mạng hoặc tự do.

Bất chấp những thay đổi và các cuộc tranh luận, dòng người tìm kiếm tị nạn từ Syria vẫn chưa dừng lại. Trong 8 tháng đầu năm 2025, đã có khoảng 17.650 người Syria nộp đơn xin tị nạn tại Đức. Điều này cho thấy tình hình ở quê nhà của họ vẫn còn rất phức tạp, và quyết định của chính phủ Đức sẽ có tác động sâu sắc đến số phận của hàng nghìn người.

Phạm Hương ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---