Người tị nạn năm 2015: Gần hai phần ba có việc làm sau một thập kỷ tại Đức

---

Một nghiên cứu mới đây từ Viện Nghiên cứu Thị trường Lao động và Nghề nghiệp (IAB) tại Nürnberg đã công bố những kết quả đáng khích lệ về quá trình hòa nhập của những người tị nạn đã đến Đức vào năm 2015. Theo đó, gần 2/3 trong số họ, tương đương 64%, đã tìm được công việc ổn định và nhận được mức lương xứng đáng sau gần một thập kỷ sinh sống tại đây.

Thành công này không chỉ là minh chứng cho sự nỗ lực và ý chí vươn lên của bản thân người tị nạn mà còn phản ánh hiệu quả của các chính sách hỗ trợ hòa nhập mà Đức đã triển khai. Tỷ lệ có việc làm này hiện đang tiệm cận với con số trung bình toàn dân của Đức, vốn dao động quanh mức 70%. Đây là một tín hiệu rất tích cực, cho thấy sự hòa nhập vào thị trường lao động có thể thành công khi có sự hỗ trợ phù hợp và thời gian thích nghi.

Sau gần mười năm kể từ làn sóng người tị nạn lớn đổ về Đức vào năm 2015, những nỗ lực hòa nhập của hàng trăm nghìn cá nhân đang dần mang lại những kết quả đáng khích lệ.

Một nghiên cứu mới nhất từ Viện Nghiên cứu Thị trường Lao động và Nghề nghiệp (IAB) tại Nürnberg đã công bố dữ liệu cho thấy 64% những người tị nạn đến Đức trong năm đó hiện đã tìm được công việc ổn định và nhận lương.

Con số ấn tượng này không chỉ phản ánh sự kiên trì và nỗ lực của chính những người tị nạn mà còn cho thấy hiệu quả nhất định từ các chính sách hỗ trợ hòa nhập của Đức. Mức 64% này tiệm cận với tỷ lệ việc làm trung bình toàn dân của Đức, vốn đang ở mức khoảng 70%.

Đây được coi là một dấu hiệu tích cực, chứng minh rằng với thời gian và sự hỗ trợ phù hợp, quá trình hòa nhập vào thị trường lao động có thể thành công, mang lại lợi ích cho cả cá nhân người tị nạn và xã hội tiếp nhận.

Thành công đáng ghi nhận từ nỗ lực hòa nhập

Thành tựu 64% người tị nạn có việc làm sau mười năm là một minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của các chương trình hòa nhập toàn diện. Quá trình này không hề dễ dàng, bởi những người tị nạn thường phải đối mặt với vô số rào cản trong hành trình xây dựng cuộc sống mới.

Các rào cản này bao gồm sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa, hệ thống giáo dục, cũng như quy trình công nhận bằng cấp và chứng chỉ từ quê nhà. Để đạt được tỷ lệ việc làm cao như vậy, chắc chắn đã có sự kết hợp hiệu quả của nhiều yếu tố hỗ trợ và sự chủ động từ phía người tị nạn.

Những yếu tố quan trọng bao gồm việc tham gia các khóa học tiếng Đức chuyên sâu, các chương trình đào tạo nghề bài bản, và nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các tổ chức xã hội, cộng đồng địa phương. Sự chủ động của chính phủ Đức trong việc cung cấp các chương trình hỗ trợ như khóa học ngôn ngữ, định hướng nghề nghiệp, và các dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm việc làm đã đóng vai trò nền tảng.

Bên cạnh đó, nhu cầu lao động của thị trường Đức trong một số lĩnh vực nhất định cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm của người tị nạn. Sự thích nghi nhanh chóng và tinh thần học hỏi không ngừng của bản thân mỗi người tị nạn là yếu tố then chốt, giúp họ vượt qua những khó khăn ban đầu và hòa nhập thành công.

Tỷ lệ việc làm cao cũng góp phần quan trọng vào sự ổn định kinh tế và xã hội của Đức. Những người từng phụ thuộc vào trợ cấp nay đã có thể tự chủ về tài chính, đóng góp vào nền kinh tế thông qua việc đóng thuế và tham gia bảo hiểm xã hội.

Các yếu tố cốt lõi đằng sau thành công

Để đạt được tỷ lệ 64% người tị nạn có việc làm, một số yếu tố then chốt đã đóng góp một cách đáng kể. Những yếu tố này thường được nhấn mạnh trong các nghiên cứu về hòa nhập lao động:

• Ý chí và khả năng thích ứng cá nhân: Nhiều người tị nạn đã thể hiện ý chí mạnh mẽ trong việc học hỏi ngôn ngữ mới, trau dồi kỹ năng và nhanh chóng thích nghi với môi trường làm việc tại Đức.
• Chương trình ngôn ngữ hiệu quả: Thành thạo tiếng Đức là điều kiện tiên quyết cho hầu hết các công việc. Các khóa học ngôn ngữ được tài trợ và tổ chức rộng rãi đã giúp người tị nạn phá bỏ rào cản giao tiếp, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hơn.
• Đào tạo nghề nghiệp chuyên sâu: Đức nổi tiếng với hệ thống đào tạo nghề kép (Dual System), kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và thực hành. Nhiều người tị nạn đã được tạo cơ hội tham gia các chương trình đào tạo này, trang bị cho họ những kỹ năng cần thiết và sát với yêu cầu của thị trường lao động.
• Sự hỗ trợ từ các tổ chức: Các tổ chức phi chính phủ, trung tâm việc làm và nhiều sáng kiến cộng đồng đã đóng vai trò không thể thiếu trong việc hỗ trợ người tị nạn tìm kiếm việc làm, hoàn thiện hồ sơ ứng tuyển và chuẩn bị cho các buổi phỏng vấn.
• Thị trường lao động năng động: Một số ngành nghề tại Đức hiện đang có nhu cầu lao động cao, điều này tạo ra cơ hội việc làm thuận lợi cho những người mới đến, ngay cả khi họ chưa có nhiều kinh nghiệm làm việc tại châu Âu.

Sự kết hợp hài hòa của các yếu tố trên đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự hòa nhập lao động, mặc dù hành trình này vẫn còn nhiều thách thức cần được tiếp tục giải quyết và cải thiện.

Thách thức còn tồn tại đối với phụ nữ tị nạn

Mặc dù bức tranh tổng thể về hòa nhập lao động của người tị nạn năm 2015 khá tích cực, nghiên cứu của IAB cũng đã chỉ ra một thách thức lớn và cần được đặc biệt quan tâm: phụ nữ tị nạn đang đối mặt với nhiều rào cản hơn trong việc tiếp cận cơ hội việc làm và đạt được mức thu nhập tương đương.

Sự chênh lệch này không chỉ xuất phát từ những rào cản chung mà tất cả người tị nạn phải đối mặt, mà còn do những thách thức đặc thù về giới tính. Phụ nữ tị nạn thường đảm nhận nhiều trách nhiệm gia đình hơn, bao gồm việc chăm sóc con cái và quản lý công việc nội trợ, điều này có thể hạn chế đáng kể khả năng của họ trong việc tham gia các khóa học ngôn ngữ hoặc đào tạo nghề chuyên sâu, vốn thường đòi hỏi thời gian cố định.

Ngoài ra, các yếu tố văn hóa từ quốc gia xuất xứ cũng có thể ảnh hưởng đến cơ hội tiếp cận giáo dục và thị trường lao động của phụ nữ. Việc thiếu mạng lưới hỗ trợ xã hội vững chắc và khả năng phải đối mặt với sự phân biệt đối xử tại nơi làm việc cũng là những rào cản tiềm ẩn cần được nhìn nhận và giải quyết.

Để khắc phục tình trạng này, cần có những chính sách và chương trình hỗ trợ được thiết kế đặc biệt, tập trung vào việc giúp phụ nữ tị nạn vượt qua những trở ngại riêng biệt của họ. Việc cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc trẻ em chất lượng, cung cấp các khóa học ngôn ngữ và đào tạo nghề có lịch trình linh hoạt, cùng với các dịch vụ tư vấn tâm lý và nghề nghiệp phù hợp có thể là những bước đi quan trọng.

Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của xã hội về giá trị và tiềm năng to lớn mà phụ nữ tị nạn mang lại cho thị trường lao động, nỗ lực phá bỏ những định kiến cũ và xây dựng một môi trường làm việc công bằng và hòa nhập hơn cho tất cả mọi người.

Định hướng tương lai: Các giải pháp và chính sách đề xuất

Kết quả từ nghiên cứu của IAB không chỉ làm nổi bật những thành tựu đã đạt được mà còn chỉ ra rõ ràng những lĩnh vực cần được cải thiện. Để thu hẹp khoảng cách so với tỷ lệ việc làm trung bình toàn dân và đặc biệt là giải quyết vấn đề tồn tại đối với phụ nữ tị nạn, việc tiếp tục hoàn thiện và phát triển các chính sách hòa nhập là vô cùng cần thiết.

• Tăng cường hỗ trợ cho phụ nữ: Cần ưu tiên phát triển các chương trình chăm sóc trẻ em linh hoạt, các khóa học ngôn ngữ và đào tạo nghề được thiết kế riêng cho phụ nữ tị nạn, cùng với dịch vụ tư vấn nghề nghiệp chuyên biệt để hỗ trợ họ vượt qua các rào cản hiện có.
• Đẩy nhanh công nhận bằng cấp: Đơn giản hóa và rút ngắn quy trình công nhận bằng cấp, chứng chỉ và kinh nghiệm làm việc từ nước ngoài sẽ giúp người tị nạn nhanh chóng tìm được những công việc phù hợp với trình độ và năng lực của họ.
• Đào tạo ngôn ngữ và kỹ năng liên tục: Tiếp tục đầu tư vào các chương trình nâng cao kỹ năng ngôn ngữ và đào tạo nghề đa dạng, giúp người tị nạn có thể liên tục thích nghi với sự thay đổi và phát triển của thị trường lao động hiện đại.
• Chống phân biệt đối xử hiệu quả: Tăng cường các biện pháp pháp lý và thực thi để chống lại mọi hình thức phân biệt đối xử trong quá trình tuyển dụng và tại nơi làm việc, đảm bảo mọi cá nhân đều nhận được cơ hội công bằng và đối xử bình đẳng.

Việc tiếp tục đầu tư vào công tác hòa nhập không chỉ là một trách nhiệm nhân đạo mà còn là một khoản đầu tư chiến lược mang lại lợi ích lâu dài cho sự phát triển kinh tế và xã hội của Đức. Mỗi cá nhân tìm được việc làm không chỉ đạt được sự tự chủ cho bản thân mà còn đóng góp tích cực vào sự thịnh vượng chung của đất nước.

Nghiên cứu của IAB đóng vai trò như một lời nhắc nhở quan trọng rằng, mặc dù đã đạt được những tiến bộ đáng kể, hành trình hòa nhập vẫn còn nhiều chặng đường phía trước và đòi hỏi sự cam kết kiên trì, liên tục từ tất cả các bên liên quan. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo rằng mọi cá nhân đều có cơ hội phát huy tối đa tiềm năng của mình và đóng góp vào một xã hội ngày càng tốt đẹp hơn.

Vũ Bình Minh - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---