Chiều 9/10, bên sông Cầu đoạn qua phường Kinh Bắc, người, xe rầm rập đi lại, chia nhau xúc cát, đóng bao tải đắp cao bờ đê trước khi lũ đạt đỉnh vào buổi tối. Hàng nghìn người chạy đua ngăn dòng lũ tràn qua đê bối, đe dọa đê chính - tuyến phòng thủ cuối cùng bảo vệ trung tâm Bắc Ninh. Bên trong là khu dân cư, phố phường, trung tâm hành chính, nhà máy, khu công nghiệp.
Là vùng đất tụ hội của các sông Cầu, Thương, Lục Nam, Đuống, tỉnh Bắc Ninh đang phải gánh lũ do mưa lớn sau bão Matmo kết hợp lũ từ Thái Nguyên đổ về. Đỉnh lũ sông Cầu tại Gia Bảy (Thái Nguyên) lên 29,9 m, vượt đỉnh lũ lịch sử năm 2024 tới 1,09 m, gây ngập lụt cho 200.000 nhà dân ở Thái Nguyên, giờ lại uy hiếp xóm làng Bắc Ninh.
Hàng nghìn bao cát được xếp dọc đê Đẩu Hàn sẵn sàng gia cố bờ kè chiều 9/10. Ảnh: Văn Đảm
Nhận được đề nghị hỗ trợ gia cố đê bối Đẩu Hàn từ Tỉnh đoàn Bắc Ninh, Phạm Văn Đảm cùng 200 bạn học trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh mang theo xẻng, bao tải tham gia hộ đê cùng với hàng nghìn bộ đội, dân quân phường Kinh Bắc. Đê bối Đẩu Hàn cũng là tuyến giao thông đã được bêtông hóa, là lớp ngoài cùng tiếp giáp sông Cầu, phía trong là đình, chùa Đẩu Hàn. Đêm 8/10, gần 2.000 người đã gia cố một lượt đê bối, nay tiếp tục dùng bao tải cát nâng cao khi lũ lên.
Trai tráng như Đảm làm nhiệm vụ xúc cát vào bao tải, mỏi lại thay ca chuyển vị trí lên đắp mặt đê. Phía ngoài, nước sông cách bờ đê chỉ hơn gang tay. Năm 2024 sau bão Yagi, Đảm vừa xuất ngũ đã tham gia hộ đê chống lũ. Nhưng khi ấy lũ sông Cầu thấp hơn bờ đê bối gần một mét, dòng chảy không xiết như năm nay.
"Sống ven sông hơn 20 năm, chưa bao giờ em thấy sông Cầu vừa đục vừa dữ như năm nay", chàng trai quê Yên Trung, cách đê bối Đẩu Hàn 16 km, cho hay.
Trước khi đi hộ đê, Đảm chỉ kịp gọi điện về nhà hỏi han, bố mẹ cho biết mọi sự vẫn ổn. Nhà Đảm cũng ven sông Cầu nhưng bờ đê đã được kiên cố từ nhiều năm trước. Với cậu, "hộ đê tuyến nào cũng là bảo vệ chính làng xóm, gia đình mình".
Hàng trăm thanh niên tham gia hộ đê Đẩu Hàn chiều tối 9/10. Ảnh: Tỉnh đoàn Bắc Ninh
Chập tối, tuyến đê bối được gia cố thêm ba lớp bao cát. Các lực lượng tranh thủ ăn cơm ngay tại mặt đê, nghỉ ngơi một lúc rồi tiếp tục công việc. 20h, lũ vẫn lên, xe tải nối đuôi nhau chở cát về. Thanh niên xúc sẵn cát cho vào bao bố, xếp gọn trên mặt đê phòng nước dâng lên thì tiếp tục xếp thành lũy.
Đến 23h, lũ sông Cầu tại trạm Đáp Cầu đạt đỉnh 7,52 m, vượt báo động ba 1,22 m cũng là lúc tuyến bờ kè mới đã được đắp cao chạy dọc triền đê Đẩu Hàn. Dòng nước lũ bị ngăn phía ngoài cách mặt bờ đê mới hơn một gang tay. Ai nấy ngưng tay tạm ngồi nghỉ tại chỗ, theo dõi nếu nước lên thì tiếp tục gia cố.
Rạng sáng nước chững, quân dân thay ca nghỉ ngơi. Đảm cùng bạn bè ngả lưng trên những tấm bạt trải dọc mặt đê. Dân quân cắt cử các tổ tuần tra những vị trí rò nước để đắp thêm cát. Gió đêm lành lạnh, người ngủ, người thức, nhưng không ai trở về nhà. Đảm cùng hàng nghìn người trải qua một đêm trắng canh đê, "hơi mệt, nhưng thấy rõ thế nào là đại đoàn kết".
Một đoạn đê thôn Ninh Tào, xã Hợp Thịnh được gia cố ngăn nước tràn vào phía trong làng. Ảnh: Văn Tĩnh
Báo cáo mới nhất của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh cho hay tổng chiều dài các tuyến đê phải đắp chống tràn là 12.035 m tại 27 vị trí. Hiện lũ các sông vẫn dao động ở báo động ba và rút chậm. Lúc 11h hôm nay, mực nước sông Cầu tại trạm Đáp Cầu 7,45 m - thấp hơn đỉnh 7 cm lúc 23h đêm 9/10; mực nước sông Thương tại Cầu Sơn 17,16 m, tại Phủ Lạng Thương 7,49 m.
Trong công điện chiều 10/10 gửi 28 xã, phường ven sông, UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo không được chủ quan, lơ là, tiếp tục huy động lực lượng tuần tra, canh gác trên các tuyến đê để kịp phát hiện, xử lý sự cố, duy trì lực lượng, phương tiện máy móc, trang thiết bị hộ đê. Địa phương chủ động vận hành bơm tiêu cưỡng bức ra sông, di dời người dân bị ngập lụt tại các bãi sông để đảm bảo an toàn.
Hồng Chiêu
Nguồn: VNEXPRESS.NET