Xưng hô "mày tao" với người thi hành công vụ ở Đức: những điều cần biết

Ở Đức, việc sử dụng đại từ xưng hô thân mật như "mày tao" (du/dich) được chấp nhận trong gia đình và bạn bè thân thiết. Tuy nhiên, khi giao tiếp với người thi hành công vụ, hành vi này có thể bị xem là thiếu tôn trọng và dẫn đến những rắc rối pháp lý nghiêm trọng.

Hệ thống đại từ xưng hô ở Đức: "Du" và "Sie"

Trong tiếng Đức, việc xưng hô có sự phân biệt rõ ràng giữa hai hình thức đại từ nhân xưng ngôi thứ hai: "du" (thân mật) và "Sie" (trang trọng). "Du" thường được dùng trong các mối quan hệ gần gũi như gia đình, bạn bè thân thiết, trẻ em và trong môi trường giới trẻ. Nó thể hiện sự gần gũi và không chính thức.

Ngược lại, "Sie" được sử dụng cho người lạ, người lớn tuổi hơn, trong môi trường công sở, giao dịch kinh doanh, dịch vụ và các tình huống chính thức. Việc sử dụng "Sie" thể hiện sự tôn trọng, chuyên nghiệp và duy trì khoảng cách lịch sự cần thiết trong các tương tác xã hội.

Khi "du" trở thành một hành vi xúc phạm

Mặc dù "du" là đại từ thân mật, việc sử dụng nó sai ngữ cảnh, đặc biệt là khi giao tiếp với người thi hành công vụ, có thể mang ý nghĩa tiêu cực. Trong môi trường hành chính, pháp lý hoặc khi đối thoại với cảnh sát, nhân viên công quyền, việc dùng "du" có thể bị coi là thiếu tôn trọng, hạ thấp người nghe.

Theo luật pháp Đức, hành vi xúc phạm (Beleidigung) là một tội hình sự, được quy định trong Bộ luật Hình sự (Strafgesetzbuch - StGB). Mặc dù mức độ nghiêm trọng khác nhau tùy trường hợp, việc cố ý sử dụng từ ngữ hoặc cách xưng hô nhằm hạ nhục, thiếu tôn trọng người khác, đặc biệt là người đang thực hiện nhiệm vụ công, có thể dẫn đến phạt tiền hoặc các biện pháp xử lý hành chính.

Án lệ Dieter Bohlen: một ví dụ điển hình

Một trường hợp nổi bật minh họa cho vấn đề này là vụ việc liên quan đến siêu tài tử Đức Dieter Bohlen vào tháng 4 năm 2005. Khi Bohlen đỗ xe trái phép trên đường đi bộ và bị viên cảnh sát Ralf Sch. yêu cầu di chuyển, Bohlen đã phản ứng một cách thiếu nhã nhặn bằng cách sử dụng đại từ "du" và những lời lẽ khiếm nhã.

Cụ thể, Bohlen đã nói với viên cảnh sát rằng: "Nếu điều đó làm mày khoái, như tình dục, thì mày cứ việc thủ dâm". Viên cảnh sát đã đệ đơn kiện với cáo buộc Bohlen xúc phạm. Ban đầu, tòa án địa phương tuyên Bohlen trắng án, với lý do ông là một diễn viên quen dùng cách xưng hô thân mật với mọi người. Tuy nhiên, Viện Kiểm sát đã kháng cáo lên Tòa án Tiểu bang Hamburger Landgericht.

Tòa án phúc thẩm đã chuẩn y án sơ thẩm, lập luận rằng cách xưng hô "mày tao" mà Dieter Bohlen sử dụng trong tình huống đó, tương tự như cách ông thường dùng trên sân khấu, chỉ có thể coi là thiếu lịch sự, không để ý đến đối tượng, chứ không nhằm mục đích xúc phạm nhân phẩm một cách cố ý.

Hậu quả pháp lý và lời khuyên cho người nước ngoài

Mặc dù Dieter Bohlen được tuyên trắng án trong trường hợp cụ thể đó, vụ việc vẫn là một lời nhắc nhở quan trọng về sự nhạy cảm của ngôn ngữ. Trong nhiều trường hợp khác, nếu lời nói hoặc cách xưng hô bị xác định là xúc phạm có chủ đích, cá nhân vi phạm vẫn có thể bị phạt tiền đáng kể.

Đối với người nước ngoài sinh sống hoặc làm việc tại Đức, việc hiểu rõ quy tắc xưng hô là cực kỳ quan trọng. Để tránh những hiểu lầm không đáng có hoặc rắc rối pháp lý, lời khuyên chung là luôn sử dụng đại từ "Sie" khi giao tiếp với bất kỳ người thi hành công vụ nào, bao gồm cảnh sát, nhân viên hành chính, và các nhà chức trách khác. Đây là cách thể hiện sự tôn trọng và tuân thủ các quy tắc ứng xử xã hội tại Đức.

Nguyễn Cẩm Chi ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---