Phản ứng châu Âu sau hội nghị Alaska: Giọng điệu cứng rắn, thông điệp rõ ràng

Những phản ứng từ các nhà lãnh đạo thế giới sau hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Nga Putin vào ngày thứ Bảy đã cho thấy một bức tranh rõ nét về tình hình, đặc biệt là đối với cuộc chiến tại Ukraine, vốn chưa được giải quyết.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin họp báo sau cuộc gặp để đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, tại Căn cứ chung Elmendorf-Richardson ở Anchorage, Alaska, Hoa Kỳ, ngày 15 tháng 8 năm 2025. REUTERS/Jeenah Moon 

Châu Âu lạnh lùng trước cái bắt tay tại Alaska

Nếu hội nghị tại Alaska khép lại trong không khí ngập ngừng và những tuyên bố thiếu rõ ràng từ cả ông Trump lẫn ông Putin, thì ở phía bên kia Đại Tây Dương, châu Âu đã phát đi một thông điệp hoàn toàn khác biệt: mạnh mẽ, kiên quyết và không khoan nhượng.

Trong một tuyên bố chung đầy sức nặng, Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh đã đồng loạt khẳng định mạnh mẽ lập trường của mình: Ukraine có toàn quyền và nguyện vọng gia nhập cả EU lẫn NATO, đồng thời nhấn mạnh Nga không có bất kỳ quyền phủ quyết nào đối với quyết định này.

Họ cũng tuyên bố rõ ràng rằng không một hạn chế nào được phép áp đặt lên lực lượng vũ trang của Ukraine. Thay vì theo đuổi một "giải pháp hòa bình" hời hợt, châu Âu cam kết sẽ tiếp tục tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine và siết chặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Moscow cho đến khi nền hòa bình thực sự được thiết lập.

Ngôn ngữ sử dụng trong tuyên bố chung này không còn là những lời lẽ ngoại giao vòng vo, mà mang tính chất như một lời cảnh tỉnh thẳng thắn, bác bỏ luận điệu mà ông Putin đã mang đến Alaska. Đồng thời, đây cũng là một lời cảnh báo rõ ràng rằng châu Âu sẽ không chấp nhận việc ông Trump tự mình dàn dựng một màn kịch hòa giải thiếu chiều sâu.

Trump - Putin: Người nói nhiều, kẻ im lặng, tất cả đều trống rỗng

Trong khi ông Trump mô tả cuộc gặp là "cực kỳ hiệu quả" dù không có bất kỳ văn kiện chính thức, cam kết cụ thể hay lệnh ngừng bắn nào được ký kết, thì ông Putin lại rời Alaska như một người vừa hoàn thành xong màn diễn cá nhân của mình.

Thực tế, hội nghị tại Alaska không mang lại bất kỳ kết quả cụ thể nào cho Mỹ hay Ukraine. Tuy nhiên, nó lại giúp ông Putin củng cố hình ảnh rằng Nga vẫn hoàn toàn có thể ngồi ngang hàng với Mỹ, thậm chí còn có khả năng buộc ông Trump phải chấp nhận đối thoại trong một thế bị động. Đây chính là điều mà Điện Kremlin mong muốn ghi nhận vào thông điệp tuyên truyền trong nước.

Châu Âu hiểu rõ điều này. Chính vì lẽ đó, phản ứng của EU và Vương quốc Anh trở nên sắc bén đến vậy: họ muốn ngăn chặn mọi ý đồ của ông Putin trong việc biến Alaska thành một "chiến thắng ngoại giao" của riêng mình.

Châu Âu và "tín hiệu cho Trump"

Một điểm đáng chú ý là tuyên bố chung của châu Âu không chỉ hướng đến Nga mà còn gửi một thông điệp trực tiếp đến Tổng thống Trump.

Khi khẳng định "chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine gia nhập EU và NATO" và "sẵn sàng hợp tác với Tổng thống Zelensky và Tổng thống Trump trong một hội nghị ba bên với sự hỗ trợ của châu Âu", các nhà lãnh đạo EU ngầm đặt ra một khuôn khổ rõ ràng: ông Trump không thể hành động đơn phương hay tùy tiện. Nếu ông muốn tạo dấu ấn trong vấn đề Ukraine, ông bắt buộc phải phối hợp chặt chẽ với châu Âu, thay vì tự đóng vai "người hùng đơn độc" đứng cạnh ông Putin.

Trận đấu tiếp theo: Nhà Trắng, thứ Hai tới

Ngay đầu tuần tới, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ có mặt tại Nhà Trắng để gặp gỡ Tổng thống Trump. Đây được dự báo sẽ là một bài kiểm tra thực sự cho cả hai bên.

Sau hội nghị tại Alaska, ông Trump đang cần một chiến thắng ngoại giao để bù đắp cho hình ảnh bị lép vế trước ông Putin. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky không phải là người dễ dàng trao cho ông một "thành tích vẽ vời". Ukraine đang mong chờ những đảm bảo an ninh cụ thể, chứ không phải những lời hứa hẹn mơ hồ.

Nếu ông Trump chỉ lặp lại kịch bản tại Alaska với nhiều lời nói nhưng ít kết quả, Nhà Trắng sẽ biến thành một sân khấu thứ hai, nơi ông Zelensky có thể buộc ông Trump phải đối mặt trực tiếp với trách nhiệm của Mỹ. Và lần này, không chỉ có báo chí Mỹ mà cả châu Âu, những người đang theo dõi sát sao, sẽ là những "khán giả" quan trọng.

Tóm lại là Trump đang bị bao vây

Từ Alaska đến Brussels, từ Moscow đến Kiev, cục diện ngoại giao không hoàn toàn xoay chuyển theo ý muốn của ông Trump. Ông Putin đang kiểm soát nhịp điệu của cuộc gặp vừa qua.

Châu Âu đã đóng chặt mọi cánh cửa nhượng bộ tiềm tàng. Ông Zelensky chuẩn bị bước vào Nhà Trắng với một tư thế vững chắc nhờ sự hậu thuẫn quốc tế mạnh mẽ.

Ông Trump mong muốn để lại dấu ấn bằng một "hòa bình lịch sử"? Điều đó hoàn toàn có thể. Nhưng nếu đó chỉ là một màn kịch được dàn dựng vội vàng, những "khán giả" từ châu Âu và Ukraine sẽ không ngần ngại vỗ tay... để tiễn ông rời khỏi sân khấu trong sự im lặng.

Vũ Bình Minh - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Theo REUTERS

---