Thiếu hụt xăng dầu lan từ vùng Viễn Đông Nga đến Matxcơva

Các trạm xăng trên khắp nước Nga những ngày qua chật kín xe xếp hàng, giá nhiên liệu tăng vọt, phân phối bị hạn chế do thiếu hụt xăng dầu.

Ô tô xếp hàng dài đợi đổ xăng tại một cây xăng ở bán đảo Crimea, Nga hôm 26-9 - Ảnh: REUTERS

Theo báo Telegraph (Anh), trong vòng 5 tuần qua, tình trạng thiếu hụt xăng dầu đã lan từ vùng Viễn Đông Nga đến thủ đô Matxcơva.

Nguyên nhân xuất phát từ loạt đòn tập kích bằng máy bay không người lái (drone) tầm xa của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu, kho chứa, đường ống và cảng xuất khẩu. Có ngày công suất lọc dầu Nga giảm gần 20%, buộc Matxcơva phải cân nhắc cắt giảm sản lượng.

Đầu tháng 9, Ukraine còn đánh trúng cảng Primorsk ở vùng Leningrad - cửa ngõ xuất khẩu dầu lớn nhất của Nga trên Biển Baltic.

Kiev kỳ vọng các đòn không kích này sẽ làm suy yếu nguồn thu dầu khí - vốn chiếm 1/4 GDP và buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin ra bàn đàm phán.

Hôm 18-9, drone Ukraine tập kích tổ hợp hóa dầu Salavat - một trong những cơ sở lớn nhất Nga - lần thứ hai chỉ trong một tuần.

Ở chiều ngược lại, Nga tuyên bố gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng dầu đến hết năm và siết xuất khẩu diesel để bảo đảm nguồn cung trong nước.

Mặc dù Phó thủ tướng Nga Alexander Novak trấn an rằng “chỉ thiếu hụt nhẹ”, nhiều khu vực đã phải phân phối hạn chế, chỉ cho mua 10 - 20 lít mỗi lượt.

Ở bán đảo Crimea, một nửa số trạm xăng đóng cửa, tại thành phố Sevastopol gần như cạn sạch xăng. Ngay cả thủ đô Matxcơva, vốn ít bị ảnh hưởng, cũng bắt đầu khan hiếm.

Các chuyên gia nhận định các đòn tập kích của Kiev nhằm trúng cơ sở phục vụ thị trường nội địa nên gây tác động lớn, đặc biệt khi nhu cầu tăng cao trước mùa đông.

Tính từ tháng 8, ít nhất 16 trên 38 nhà máy lọc dầu Nga đã bị đánh trúng, nhiều nơi bị tấn công lặp lại để gây thiệt hại tối đa.

Dù vậy giới phân tích cho rằng các vụ tấn công nhằm vào các cơ sở năng lượng của Nga chưa đẩy kinh tế nước này vào khủng hoảng, bởi Matxcơva vẫn còn dự trữ dầu khí và tài chính đủ để duy trì chiến sự ở Ukraine.

Trên mặt trận quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump có những lời lẽ tỏ ra cứng rắn hơn với Nga, kêu gọi châu Âu dừng hoàn toàn nhập khẩu năng lượng từ Matxcơva, thậm chí đe dọa áp thuế 100% với Trung Quốc và Ấn Độ nếu vẫn mua dầu Nga.

Liên minh châu Âu (EU) vừa tuyên bố sẽ chấm dứt nhập khẩu khí đốt Nga vào cuối năm 2026, sớm hơn kế hoạch một năm, như một phần trong gói trừng phạt mới.

Tuy nhiên Hungary và Slovakia dự kiến phản đối mạnh mẽ, còn Washington vẫn thiên về sử dụng thuế quan để làm suy kiệt nguồn lực chiến tranh của Nga.

Dù nền kinh tế Nga đã chống chịu nhiều vòng cấm vận, tốc độ tăng trưởng đang chậm lại, lạm phát và lãi suất leo thang.

Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, “những đòn trừng phạt hiệu quả nhất chính là các vụ cháy tại nhà máy lọc dầu, cảng và kho dầu của Nga”.

Nguồn: Báo Tuổi trẻ Online

---