Tiệm nail người Việt tại Đức đối mặt nguy cơ kiểm tra gắt gao từ Hải quan bang NRW

Những ngày gần đây, cộng đồng người Việt kinh doanh ngành làm móng tại bang Nordrhein-Westfalen (NRW), Đức đang dấy lên mối lo ngại sâu sắc trước các cuộc kiểm tra ngày càng gắt gao từ phía lực lượng chức năng.

Quyết tâm siết chặt quản lý lao động lậu và đẩy lùi nạn buôn người của chính quyền Đức đang tạo ra những thách thức đáng kể, đòi hỏi các chủ tiệm kinh doanh dịch vụ làm đẹp phải chủ động nắm bắt và nhận diện sớm các dấu hiệu tiềm ẩn nguy cơ bị kiểm tra để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Thực trạng điều kiện lao động đáng báo động và các dấu hiệu bị để ý

Theo những báo cáo kiểm tra chi tiết từ Hải quan Köln, thuộc thẩm quyền của bang NRW, nhiều tiệm nail do người Việt làm chủ đã bị phát hiện tồn tại những dấu hiệu đáng lo ngại về điều kiện lao động, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả người lao động lẫn chủ sở hữu. Cụ thể, các vấn đề thường gặp bao gồm:

• Không gian làm việc thường xuyên bị bao trùm bởi mùi hóa chất nồng nặc, dễ dàng nhận thấy ngay khi bước chân vào tiệm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân viên và khách hàng.

• Nhân viên phải làm việc trong thời gian kéo dài liên tục, không có đủ thời gian nghỉ ngơi theo ca quy định, dẫn đến tình trạng kiệt sức.

• Mức lương chi trả cho người lao động thấp hơn đáng kể so với quy định mức lương tối thiểu của Đức, hiện là 12 euro mỗi giờ, vi phạm nghiêm trọng luật pháp lao động.

• Điều kiện sinh hoạt của nhân viên thiếu thốn sự riêng tư, nhiều người buộc phải ngủ lại ngay tại tiệm, thậm chí trên những tấm nệm đặt tạm trong kho chứa hóa chất độc hại hoặc trong những căn hộ chung cư chật chội với chi phí thuê cao, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Bên cạnh đó, một số lượng đáng kể nhân viên làm việc tại các tiệm này còn gặp phải tình trạng thiếu hiểu biết về quyền lợi và quy định số giờ làm việc, khả năng giao tiếp tiếng Đức còn hạn chế, thậm chí không có đầy đủ giấy phép cư trú hợp pháp. Điều này khiến họ trở thành lao động bất hợp pháp, dễ bị bóc lột và lạm dụng. Đáng báo động hơn, có trường hợp hộ chiếu của nhân viên bị các đối tượng môi giới thu giữ do vướng mắc các khoản nợ chưa thanh toán, đẩy họ vào tình trạng sống trong lo sợ bị trục xuất bất cứ lúc nào.

Chiến dịch kiểm tra gắt gao từ Hải quan Đức

Đơn vị chính có trách nhiệm thực hiện công tác kiểm tra tình trạng lao động lậu tại Đức là FKS (cơ quan chuyên trách kiểm tra tài chính về lao động bất hợp pháp).

Thống kê đáng chú ý trong năm qua cho thấy, lực lượng Hải quan bang NRW đã tiến hành tổng cộng 348 cuộc kiểm tra trên quy mô khoảng 40.000 cơ sở làm đẹp, trong đó có gần 6.500 tiệm nail.

Mặc dù xác suất để một tiệm cụ thể bị kiểm tra định kỳ là khá nhỏ, nhưng khả năng các cuộc kiểm tra đột xuất sẽ gia tăng đáng kể đối với những tiệm có biểu hiện vi phạm rõ rệt.

Nạn buôn người – Nguyên nhân sâu xa của tình trạng lao động bất hợp pháp

Theo các khảo sát gần đây tại mười thành phố lớn nhất của bang NRW, ngoài nhóm chủ tiệm là người Đức chiếm đa số, các chủ sở hữu gốc Việt đứng ở vị trí thứ hai trong ngành kinh doanh tiệm nail. Các vấn nạn thường gặp trong cộng đồng này bao gồm nợ nần chồng chất, bị kiểm soát tài chính chặt chẽ và tình trạng bị bóc lột sức lao động dưới tiêu chuẩn quy định.

Các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ quyền con người, điển hình như ECPAT Đức, đã nhấn mạnh rằng gốc rễ của vấn đề chính là nạn buôn người và tình trạng bóc lột sức lao động của người nước ngoài.

Để giải quyết triệt để vấn đề này, các giải pháp trọng tâm bao gồm việc nâng cao nhận thức cho lực lượng cảnh sát và cán bộ hành chính về cách thức nhận diện và hỗ trợ nạn nhân, đồng thời tăng cường đào tạo kiến thức chuyên môn cho họ.

Song song đó, việc đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi cho các nạn nhân thông qua các kênh như FKS cũng là yếu tố then chốt.

Luật phòng chống lao động lậu và vai trò cảnh giác của khách hàng

Bộ Tài chính Liên bang Đức đã đưa ra kế hoạch sửa đổi luật với mục tiêu tăng cường thẩm quyền và sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa FKS và các cơ quan hữu quan khác. Tuy nhiên, quy trình này hiện vẫn đang chờ được phê duyệt trong nhiệm kỳ mới của Quốc hội.

Trong bối cảnh đó, các cuộc kiểm tra đột xuất chủ yếu dựa vào các thông tin tố giác, phản ánh từ chính cộng đồng và đặc biệt là từ phía khách hàng.

Các dấu hiệu nghi vấn về tình trạng lao động lậu tại các tiệm nail thường bao gồm:

• Giá dịch vụ làm móng thấp bất thường, ví dụ dưới 30 euro, trong khi mức giá tiêu chuẩn theo Hiệp hội ngành nghề được công bố là từ 50 đến 65 euro.

• Sự xuất hiện của nhân viên nam làm việc tại các tiệm do người Việt điều hành, một chi tiết có phần khác lạ so với văn hóa nghề làm móng vốn thường do nữ giới đảm nhận tại Việt Nam.

• Tồn tại các khu vực làm việc kín đáo, khuất tầm nhìn hoặc hậu trường thiếu minh bạch trong quá trình hoạt động của tiệm.

• Nhân viên làm móng sống và làm việc trong điều kiện tập thể, thiếu sự tự do cá nhân và quyền tự quyết.

Mặc dù vậy, điều quan trọng cần nhấn mạnh là không phải tất cả các tiệm nail do người Việt làm chủ đều đang vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, vai trò của khách hàng là vô cùng quan trọng trong việc phát hiện và tố giác các hành vi sai phạm, qua đó góp phần bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động và duy trì một môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng cho toàn ngành.

Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Tài liệu tham khảo

• Nguồn tiếng Đức:

  Thông tin chi tiết về các cuộc kiểm tra thực tế và điều kiện làm việc tại các tiệm nail trên địa bàn bang NRW.

• Nguồn tiếng Anh:

  Các báo cáo chuyên sâu về nạn buôn người, tình trạng lao động lậu và các chiến dịch kiểm tra do FKS tiến hành.

---