Đức siết chặt chính sách di trú: bốn thay đổi lớn ảnh hưởng người xin tị nạn và người nhập quốc tịch

Chính sách di trú tại Đức đang bước vào giai đoạn siết chặt mạnh mẽ hơn bao giờ hết, theo các quy định mới được Quốc hội Đức thông qua. Mục tiêu chính là đẩy nhanh thủ tục tị nạn, tăng khả năng trục xuất và hạn chế gian lận trong quá trình nhập quốc tịch.

Một loạt các quy định mới liên quan đến chính sách di trú vừa được Quốc hội Đức (Bundestag) thông qua, thể hiện quyết tâm của Chính phủ Đức trong việc quản lý chặt chẽ hơn dòng người nhập cư và quy trình tị nạn.

Chính phủ được quyền tự quyết định “quốc gia xuất xứ an toàn”

Trước đây, việc xác định quốc gia nào là “an toàn” cần có sự đồng thuận của Bundesrat (Hội đồng Liên bang). Quy định mới cho phép Chính phủ Liên bang tự quyết định thông qua Rechtsverordnung (Nghị định pháp lý), điều này rút ngắn đáng kể thời gian xử lý thủ tục.

Việc này cho phép các quốc gia xuất xứ an toàn có thể được cập nhật nhanh chóng mà không cần quy trình lập pháp kéo dài. Những người đến từ các nước được đánh giá là an toàn sẽ ít có cơ hội được chấp nhận tị nạn hơn.

Đức qua đó có thể gửi tín hiệu rõ ràng rằng các đơn xin tị nạn không có lý do bảo hộ sẽ không còn nhiều hy vọng. Những quốc gia đang được dự kiến bổ sung vào danh sách gồm: Algeria, Ấn Độ, Maroc và Tunisia.

Tăng tốc thủ tục tị nạn và trục xuất

Mục tiêu của cải cách là giảm tải cho hệ thống tị nạn và rút ngắn quy trình ra quyết định, đặc biệt đối với những trường hợp có ít cơ sở pháp lý.

Các thay đổi chính bao gồm việc đơn xin tị nạn từ quốc gia an toàn có thể bị bác bỏ với lý do “rõ ràng không có cơ sở” mà không cần điều tra sâu. Việc trục xuất đối với người bị từ chối sẽ diễn ra nhanh hơn và ít trở ngại pháp lý hơn so với trước đây.

Những người đến từ nước có tỷ lệ được công nhận thấp sẽ bị xử lý tại các trung tâm biên giới, đặc biệt là tại sân bay và cảng biển. Nếu không được cấp quy chế bảo hộ, việc trục xuất có thể diễn ra ngay từ trung tâm biên giới, không cần vào sâu lãnh thổ Đức. Điều này cho thấy Đức đang đẩy mạnh mô hình kiểm soát ngay từ cửa ngõ nhập cảnh, phù hợp với cải cách hệ thống tị nạn chung của Liên minh châu Âu (GEAS).

Bãi bỏ nghĩa vụ cung cấp luật sư miễn phí cho người bị tạm giữ trục xuất

Một thay đổi gây tranh cãi lớn là việc bãi bỏ quyền được cấp luật sư miễn phí cho những người bị giam giữ chờ trục xuất (Abschiebehaft) hoặc tạm giữ chờ xuất cảnh (Ausreisegewahrsam). Quyền này vốn chỉ mới được đưa vào luật trong năm 2024.

Hệ quả chính là người bị giam giữ phải tự lo việc tìm luật sư hoặc tự bảo vệ mình trong quá trình tố tụng. Các tổ chức bảo vệ quyền con người bày tỏ lo ngại về nguy cơ gia tăng trục xuất trái pháp luật, bởi trước nay hơn một nửa các trường hợp giam giữ đã bị tòa xác định là không hợp lệ.

Chính phủ Đức cho biết trong các “trường hợp khó” vẫn sẽ có hỗ trợ pháp lý, tuy nhiên tiêu chí cụ thể để xác định các trường hợp này chưa được làm rõ. Đây được xem là một trong những điểm siết chặt mạnh nhất liên quan đến quyền con người trong lĩnh vực di trú.

Siết chặt quy định nhập quốc tịch: lệnh cấm 10 năm

Nhằm đối phó với tình trạng gian lận chứng chỉ tiếng Đức và khai báo sai thông tin, luật mới bổ sung quy định trừng phạt mạnh tay hơn đối với người vi phạm trong quá trình xin nhập quốc tịch.

Người cố ý khai sai thông tin, che giấu thông tin quan trọng, dùng tài liệu giả (như chứng chỉ ngôn ngữ), đe dọa, hối lộ hoặc gian lận có chủ ý sẽ bị cấm nộp đơn trở lại trong vòng 10 năm. Đây là một biện pháp răn đe nghiêm khắc.

Chính phủ khẳng định quan điểm rõ ràng:

“Ai cố ý gian lận thì không xứng đáng trở thành công dân Đức.”

Biện pháp này nhằm bảo vệ tính toàn vẹn của quy trình nhập quốc tịch và đảm bảo rằng chỉ những người trung thực mới được hưởng quyền công dân.

Nguyễn Thanh Bình ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---