Tử thần ở viện dưỡng lão châu Âu

Hai nhân viên nhà xác đẩy một chiếc cáng với thi thể nằm trong túi ra khỏi phòng. Người đàn ông lớn tuổi ở giường bên cạnh lẩm bẩm "ông ấy chết rồi à?".

Một bệnh nhân Covid-19 cao tuổi tại cơ sở chăm sóc người cao tuổi Vitalia Canillejas ở Madrid, Tây Ban Nha. Ảnh: AP.

Ông cố gắng với tay chạm vào người bạn cùng phòng lần cuối.

Ngẫm nghĩ về cảnh tượng đã lặp lại quá nhiều lần, một trong những nhân viên, Manel Rivera, tuyệt vọng trước cảnh người cao tuổi chết ngày càng tăng khi nCoV tái bùng phát.

"Điều đáng buồn là", anh nói về người đàn ông còn sống trong viện dưỡng lão Barcelona, Tây Ban Nha, "trong vài ngày tới, có thể chúng tôi phải quay lại đón ông ấy".

Các nhân viên nhà xác bận rộn suốt 24 giờ tại các viện dưỡng lão và bệnh viện trên khắp châu Âu. Tại Mỹ, người già trong các cơ sở dưỡng lão và những người chăm sóc chiếm 39% trong tổng số 281.000 ca tử vong do nCoV. Sự gia tăng các ca tử vong ở châu Âu đang diễn ra bất chấp các biện pháp được áp dụng từ mùa xuân, bao gồm cô lập các cơ sở chỉ dành riêng cho những người nhiễm bệnh.

Thực tế này thúc đẩy các nhà chức trách và chuyên gia chăm sóc người cao tuổi vào cuộc chạy đua với thời gian trước khi tiêm chủng hàng loạt bắt đầu.

Để đối phó, Bồ Đào Nha đã triển khai các đơn vị quân đội để đào tạo nhân viên dưỡng lão về khử trùng. Tại Pháp, nơi có ít nhất 5.000 người cao tuổi đã qua đời trong tháng qua, và tại Đức, Italy, người thân đến viện dưỡng lão bị hạn chế hoặc cấm hoàn toàn.

Hầu hết quốc gia đang tăng cường sàng lọc, cố gắng ngăn chặn sự lây lan của những người mang virus không có triệu chứng. Chiến lược này đã giúp Bỉ giảm tỷ lệ tử vong tại các viện dưỡng lão từ 63% tổng số ca tử vong do Covid-19 từ trước tháng 6 xuống 39% vào cuối tháng 11.

Nhưng ở Tây Ban Nha, các ca tử vong do nCoV tại viện dưỡng lão đã tăng trong hai tháng, chiếm một nửa tổng số ca tử vong mới hàng ngày, tương tự hồi tháng 3 và tháng 4. Các ca nhiễm mới cũng không cân xứng ở các viện.

Tuy nhiên, có lý do để hy vọng vì Anh trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép sử dụng vaccine Pfizer vào tuần trước. Vaccine có thể bắt đầu phân phối trong vòng vài ngày tới, ưu tiên các cư dân trong viện dưỡng lão và những người chăm sóc họ, tiếp theo là những người cao tuổi và nhân viên chăm sóc sức khỏe khác. Các viện dưỡng lão cũng đứng đầu hoặc gần đầu danh sách ưu tiên tiêm vaccine ở Mỹ, Tây Ban Nha và nhiều quốc gia châu Âu khác.

"Đó là biện pháp nhanh nhạy, công bằng và hợp lý khi ưu tiên các viện dưỡng lão", Miguel Vázquez, người đứng đầu Hiệp hội Pladigmare Madrid nói. Sau tỷ lệ tử vong đáng báo động và kỷ lục của những sai lầm lặp lại, ông cho biết: "Không làm vậy sẽ là gây án tử có chủ ý".

Một số việc đã được cải thiện kể từ mùa xuân. Các nhân viên chăm sóc đã học cách tận dụng tối đa các thiết bị bảo hộ và thử nghiệm. Họ nắm rõ hơn những gì đang diễn ra bên trong các cơ sở và chuyên gia biết Covid-19 ảnh hưởng như thế nào đến người cao tuổi, với các triệu chứng như tiêu chảy và phát ban từng bị bỏ qua.

"Căn bệnh tắc kè hoa đã đánh lừa chúng ta", Tiến sĩ José Augusto García Navarro, người đứng đầu Hiệp hội Lão khoa và bệnh tuổi già của Tây Ban Nha, cho biết.

Một trong những sai lầm nghiêm trọng nhất trong những ngày đầu tiên là cô lập những người già trong ổ dịch , dẫn đến mất khả năng vận động, mất ngủ, suy dinh dưỡng, trầm cảm và các bệnh khác, thậm chí khiến nhiều người thiệt mạng.

"Điều tối quan trọng là đảm bảo các liệu pháp thể chất, chăm sóc, điều trị và tâm lý cho người bị nhiễm bệnh. Việc này đã không xảy ra trong làn sóng đầu tiên và đáng lẽ phải có trong làn sóng thứ hai", ông nói.

Tại Vitalia Canillejas Home ở Madrid, Belkis Zoraida Cuevas, 83 tuổi, đang hồi phục sau khi nhiễm virus, khiến bà phải xa chồng, Joaquín González, 92 tuổi, trong khoảng thời gian dài nhất trong hơn sáu thập kỷ chung sống.

Cuevas nói: "Tôi đang tốt hơn, nhưng nó đã quá tồi tệ để xử trí. Giống như đi đánh trận mà không có vũ khí".

Pedro Marcelo, 87 tuổi, bước đi với sự trợ giúp của bác sĩ trị liệu để phục hồi khả năng vận động bị mất trong thời gian nằm viện kéo dài một tháng. Ông nói: "Tôi không sợ chết, tôi chỉ muốn đi lại tốt hơn cho đến ngày ra đi".

Một nghiên cứu về mẫu máu ở tất cả viện dưỡng lão tại Madrid cho thấy 53% trong số 55.000 cư dân sống ở các nhà chăm sóc, một nửa trong số đó đã có kháng thể.

Paz Membibre, người quản lý hàng chục trung tâm của nhóm Vitalia Home, Tây Ban Nha, cho biết: "Thật buồn khi phải nói rằng những thiệt hại chúng tôi phải gánh chịu lại bảo vệ chúng tôi lúc này". Tuy nhiên, miễn dịch có thể kéo dài bao lâu là một câu hỏi mà các nhà khoa học vẫn đang cố gắng trả lời.

Trong khi đó, trên khắp châu lục, số ca nhiễm tăng lên đến hàng chục, thậm chí hơn 100 ca chỉ trong 48 giờ.

Ở Tây Ban Nha, số ca mắc bệnh và tử vong tăng mạnh nhất ở các vùng phía nam Andalucía và trung tâm Castilla León. Ở nước Pháp láng giềng, các ca nhiễm lây lan nhiều hơn so với mùa xuân và tập trung ở các điểm nóng.

Tại Berlin, gần đây, có 14 người chết vì nCoV trong một cơ sở có 90 người, các quan chức thành phố cho biết bộ quy tắc nghiêm ngặt không được áp dụng.

García Navarro cho biết hầu hết các cơ sở bị ảnh hưởng ở Tây Ban Nha đang cố gắng kiểm soát virus trong tình trạng thiếu nhân lực do người chăm sóc bị ốm. Với một số trường hợp, "họ vẫn không tuân thủ các quy tắc an toàn", ông nói.

Trong báo cáo gay gắt về việc hàng nghìn người đã bị bỏ rơi tại viện dưỡng lão, nhiều người không được điều trị y tế ở Madrid và Barcelona vào mùa xuân, Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết một số vấn đề tương tự vẫn tồn tại, bao gồm các quy tắc sức khỏe khuyến nghị ưu tiên người trẻ hơn người già.

Tình trạng quan liêu và quản lý yếu kém cũng đóng góp vai trò nhất định. Phân tích nội bộ của chính phủ Tây Ban Nha cũng xem xét liệt kê 30 lỗi chủ yếu dẫn đến cái chết của hơn 20.000 người cao tuổi mắc Covid-19 giữa tháng 5. Nhưng các khuyến nghị vẫn đang được quan chức địa phương rà soát, một số còn không được thực hiện.

Nguồn: Chi Lê/ vnexpress

---