IMF cảnh báo nguy cơ Đức rơi vào “bẫy tăng trưởng thấp”

Theo IMF, dù việc nới lỏng quy định ngân sách và tăng chi công, đặc biệt cho hạ tầng, quốc phòng có thể khởi động quá trình hồi phục, nhưng triển vọng vẫn bị hạn chế nếu Đức chỉ dựa vào chi tiêu công.

Ngày 26/11, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công bố báo cáo sau chuyến kiểm tra định kỳ với Đức, cảnh báo rằng dù việc nới lỏng quy định ngân sách và tăng chi công, đặc biệt cho hạ tầng và quốc phòng có thể khởi động quá trình hồi phục, nhưng triển vọng trung hạn của nền kinh tế vẫn bị hạn chế nếu Berlin chỉ dựa vào chi tiêu công.

Báo cáo của IMF, cho biết Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực của Đức năm 2025 dự kiến chỉ tăng khoảng 0,2%, sau 2 năm tăng trưởng trì trệ.

Nhờ làn sóng đầu tư công, tăng chi tiêu công, từ 2026 kinh tế có thể cải thiện: GDP được dự báo có thể tăng khoảng 1% vào năm 2026 và khoảng 1,5% vào năm 2027.

Ngân sách thâm hụt được dự báo mở rộng, với mức khoảng 4% GDP vào năm 2027, cùng mức nợ công khoảng 68% GDP, vẫn trong ngưỡng thấp so với Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7).

IMF nhìn nhận bước nới lỏng “phanh nợ” và tăng chi công là quyết định cần thiết để “thiết lập lại đà” cho nền kinh tế. Đầu tư công vào cơ sở hạ tầng, năng lượng, quốc phòng, cùng chi tiêu kích thích nội địa có thể giúp bù đắp phần thiếu hụt do xuất khẩu và đầu tư tư nhân giảm kéo dài.

Tuy nhiên, IMF nhấn mạnh khoảng trống tài khóa hiện tại chỉ có ý nghĩa nếu được sử dụng thận trọng và chiến lược, nhằm nâng cao năng lực sản xuất chứ không biến thành công cụ chi tiêu ngắn hạn hay trợ cấp thiếu hiệu quả.

Báo cáo cảnh báo ngay cả khi chi tiêu công cao, Đức vẫn đối mặt với những “đầu kéo” lâu dài ảnh hưởng tăng trưởng: dân số nhanh chóng già đi, lực lượng lao động suy giảm, áp lực đối với hệ thống an sinh xã hội. Năng suất lao động tăng thấp, do lâu nay thiếu cải cách cơ bản, đổi mới sáng tạo, chậm số hoá và hiệu quả công nghiệp giảm. Hệ thống hành chính, thủ tục chồng chéo, cản trở doanh nghiệp, làm chậm đổi mới.

Do vậy, IMF khuyến cáo Đức cần đi kèm với cải cách cấu trúc sâu rộng: nâng cao đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh số hóa, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích đầu tư tư nhân, giảm rào cản lao động, đặc biệt với phụ nữ, người cao tuổi, người nhập cư và thúc đẩy hợp tác, hội nhập sâu hơn trong khuôn khổ châu Âu.

Báo cáo nhấn mạnh chi tiêu công, dù cần thiết và hữu ích không thể là “liều thuốc duy nhất” để cứu nền kinh tế đang chững lại của Đức. Nếu Đức biết tận dụng nguồn lực mới, đồng thời dám thực hiện cải cách thực chất, hướng tới tăng năng suất, đổi mới công nghệ, nâng cao nguồn lực con người, nước này có thể tránh được “bẫy tăng trưởng thấp” và dần phục hồi sức cạnh tranh.

Ngược lại, nếu chính phủ hoặc doanh nghiệp chỉ xem chi tiêu công như “chi phí tạm thời,” không đi kèm cải thiện cấu trúc thì nguy cơ kinh tế rơi vào bẫy trì trệ, năng suất trì trệ, nợ công tăng mà vẫn thiếu động lực dài hạn là rất cao.

Với vai trò đầu tàu kinh tế châu Âu, quyết định của Đức không chỉ ảnh hưởng đến riêng nội bộ, mà còn có thể định hình vận mệnh kinh tế của toàn Liên minh châu Âu (EU) trong những năm tới.

Nguyễn Cẩm Chi - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---